Een objectieve kijk op waterstof

In het klimaatakkoord komt maar liefst 124 keer het woord waterstof voor. Deze energiedrager lijkt dan ook een essentieel onderdeel te zijn van de energietransitie van fossiele brandstoffen naar duurzame energie. Waterstof kan worden ingezet als buffer om zonne-energie ‘s zomers op te slaan voor gebruik in de winter, het kan als alternatieve energiebron voor de industrie gebruikt worden, in plaats van kolen, het gasnetwerk kan er onder voorwaarden mee overweg en auto’s kunnen er op rijden. Toch zijn er nog heel wat knelpunten te overwinnen.

Waterstof, ook wel H2 genoemd, is niet nieuw, maar wordt al decennia gebruikt in de industrie. Dankzij gunstige eigenschappen kan het voor vrijwel alles worden ingezet en onbeperkt worden bewaard. In een ideaal scenario zou waterstof met hoog rendement kunnen worden geproduceerd door zonnepanelen bij de evenaar, waar de zon het hele jaar optimaal schijnt. Vanaf daar kan het via pijpleidingen of schepen (op waterstof) vervoerd worden naar ons land. Ook kan het in Nederland worden geproduceerd wanneer er sprake is overcapaciteit van duurzame energie. Het zou kunnen worden opgeslagen in speciale opslagtanks, maar ook in zoutkoepels en lege gasvelden.

Maar waterstof komt niet uit de grond - zoals olie of gas - het moet geproduceerd worden. In de praktijk gebeurt dat vooral op basis van aardgas, waarbij CO2 vrij komt. Het kan ook duurzaam, via elektrolyse, maar dat kost veel energie vanwege verliezen. Er zijn veel extra windmolens nodig om in die energiebehoefte te voorzien. In theorie kan het bestaande aardgasnetwerk worden gebruikt om huishoudens van waterstofgas te voorzien, maar er zijn wel investeringen voor nodig om leidingen, ketels en meters geschikt te maken. Auto’s, bussen en vrachtwagens kunnen uitstekend rijden op waterstof, maar er bestaat vaak een te rooskleurig beeld over snel tanken en lage kosten. Dit boek bespreekt alles over waterstof - de mogelijkheden, knelpunten, elektrolyse en efficiëntie, kosten, praktijkvoorbeelden, mogelijkheden voor bedrijven en thuis en alternatieven.