Max Liebermannn in Amsterdam

Op 16 en 17 september 1911 bezocht Max Liebermann samen met zijn biograaf Erich Hancke enkele plekken in Amsterdam waar hij de afgelopen jaren had gelogeerd, gewerkt en gewinkeld. Samen bezochten zij de Jodenhoek waar het stadsbestuur in 1910 een begin had gemaakt met de onteigening en afbraak van enkele straten die Liebermann tussen 1905 en 1908 uitvoerig in beeld had gebracht. Hancke maakte een uitgebreid verslag dat hij na hun rondgang publiceerde. In 1911 verscheen bovendien het Holländisches Skizzenbuch van Liebermann waarin verschillende onbekende Amsterdamse stadsgezichten zijn opgenomen.

Liebermann is niet alleen de schilder van het Burgerweeshuis in de Kalverstraat, het rooms-katholieke Oudemannenhuis aan de Herengracht en de Papegaaienlaan in Artis, maar werkte ook veel in de omgeving van de Prins Hendrikkade, het Damrak, het Begijnhof en de straten rond de Zuiderkerk. Ook bezocht hij musea en particuliere kunstverzamelingen in de stad.

Heijbroek heeft de studie gebaseerd op verschillende in de Nederlandse Liebermann-literatuur niet eerder gebruikte publicaties en archivalia, en is er in geslaagd alle locaties die Liebermann tussen 1871 en 1908 in beeld heeft gebracht, vast te stellen. De auteur heeft verrassende vondsten gedaan die een nieuw licht werpen op Liebermanns bezoeken aan Amsterdam.

In 1912 schreef Liebermann aan J. Staller, een van zijn gidsen in de joodse wijk: ‘Helaas heb ik de laatste jaren geen gelegenheid meer gehad in Amsterdam te werken. Ik schilderde uitsluitend in Noordwijk. Maar uw stad is toch de mooiste!’