“Kun je anders als je in zo’n systeem zit?”
Anke en Minie worden in 1989 verliefd op elkaar en besluiten na zeven jaar om te trouwen. Ze hebben allebei een ingewikkelde band met hun ouders, die hun relatie moeilijk kunnen accepteren. Het leidt tot botsingen, zowel met de familie als tussen de twee vrouwen zelf.
Ze willen begrijpen waar de onderlinge spanningen vandaan komen en gaan op zoek naar hun wortels. Anke’s opa, ontdekken ze, was lid van de SA, oorspronkelijk Hitlers knokploeg, en was onder meer bewaker van een gevangenenkamp. Anke’s oma woonde in Haren-Ems, vlakbij de Nederlandse grens, waar alle inwoners in 1945 binnen 24 uur moesten plaatsmaken voor Polen. Minies opa diende als eenendertigjarige soldaat tijdens de Eerste Wereldoorlog, waarin Nederland neutraal was.
In 2022, als de kranten vol staan van de Russische invasie in Oekraïne, wil Anke vluchten en Minie thuisblijven. Is het verleden een oorzaak van deze verschillen? In hoeverre zijn de trauma’s van de oorlog en de gedwongen evacuatie doorgegeven van de vorige generaties op Anke? En waar komt het huiselijk geweld vandaan waarin Minie opgroeide? Terwijl de twee antwoorden zoeken op deze en andere vragen, verdiept hun relatie zich tot een niveau dat Minie noch Anke voor mogelijk had gehouden.
Tinie Suurd (1954) maakte van Het verleden roept een boeiend dubbelportret van twee vrouwen die naar elkaar toegroeien door samen de geschiedenis in te duiken. In 2022 publiceerde ze haar even persoonlijke boek Tweeling alleenling eenling, waarin ze afrekent met vele heersende aannames over tweelingen.