In de schaduwen van de toekomst

In deze bundeling essays worden verschillende expressionistische films besproken. Het visueel betoverende Das Cabinet des Dr. Caligari wordt benut als beginpunt. Het duistere M van Fritz Lang dient als sluitstuk van In de schaduwen van de toekomst.

Tussen de regels door ziet de lezer Louise Brooks verleidelijk dansen. De Poolse actrice Pola Negri verschijnt plots als woeste bergkat. Bovendien biggelen de tranen van Hertha Thiele langs de woorden aldoor naar beneden zodra Mädchen in Uniform ter sprake komt.

De strijd tussen Berlijn en Hollywood werd in de jaren twintig van de vorige eeuw beslecht in het voordeel van laatstgenoemde droomfabriek. Regisseurs als Ernst Lubitsch, Paul Leni en Friedrich Murnau werden weggekocht. Europese actrices zoals Greta Garbo en Marlene Dietrich groeiden in de Verenigde Staten pas uit tot sterren. Als echte godinnen uit Hollywood lieten ze vervolgens wereldwijd de kassa’s rinkelen.

Geruime tijd werden expressionistische films vooral begrepen in relatie tot de twee grote oorlogen die het Europese continent teisterden. In het nieuwe millennium vormen deze rolprenten het decor van een bezeten cultuurstrijd. Woke geleerden hekelen in hun filmduidingen gedecideerd de westerse beschaving. In zekere zin staan deze vorstelijk betaalde academici dagelijks aan het front. Dit alles wordt in deze paperback uitgebreid beschreven.

Dorian d’Oliveira is cultuurfilosoof. In 2018 publiceerde hij zijn eerste filmessay in tijdschrift Bühne. Zijn literaire debuut maakte hij met Nachtengeltjes en driehoekjes (Aspekt 2018). Daarna was het tijd voor Lulu in Leiden. Een vrouwengeschiedenis (Aspekt 2020). In beide novelles spelen films een grote rol. Zijn essay over de Amerikaanse actrice Barbara Stanwyck werd opgenomen in de bundel Markante vrouwen (Aspekt 2023).