De andere kant van de bersiap

Decennialang is in de media gesproken over gewelddadige, gehersenspoelde, ongedisciplineerde en ongeorganiseerde leden van de nationalistische jeugdorganisatie (‘pemoeda’) die moordend en plunderend door het land trokken met als gevolg tienduizenden doden. Uit deze reconstructies blijkt dat lang niet alle pemoeda gewelddadig waren. Pemoeda reageerden in meerderheid op de oproep van Soekarno om alle bedreigde (Indo-)Europeanen vanaf 11 oktober 1945 in republikeinse kampen te interneren om bloedvergieten te voorkomen. Deze beslissing bracht ongeveer 53.000 Nederlanders buiten bereik van moordlustige lieden. Daardoor hield het moorden op. De reconstructies maken duidelijk dat de republikeinse kampen beschermingskampen waren, dat er – politiek gezien – geen sprake kon zijn van gijzelaars en dat er onmogelijk tienduizenden bersiapslachtoffers kunnen zijn gevallen.