Ministers van staat

Benoemingen tot Minister van Staat komen maar eens in de zoveel jaren voorbij en zij hebben een tamelijk exclusief karakter. Wie komen er voor in aanmerking en wat doet zo’n minister eigenlijk? Dat er weinig bekend is over deze toch wel begeerde ‘Haagse geste’, zeker vanuit officiële bronnen, blijkt uit koppen in het nieuws als ‘mysterieuze erebaan’ en ‘gesloten circuit’. Tot op heden is naar de benoemingen tot en de rol van Ministers van Staat nog geen samenhangend wetenschappelijk onderzoek gedaan, terwijl deze staatkundige ‘figuur’ al meer dan tweehonderd jaar als een rode draad door ons staatsbestel loopt. In deze studie bekijkt Evert-Jan Govaers de Minister van Staat vanuit zowel constitutioneel-historisch als rechtswetenschappelijk perspectief. Welke ontwikkeling heeft het ministerschap van Staat doorgemaakt, wat behelst het ministerschap op dit moment feitelijk en hoe origineel is de Minister van Staat, ook vergeleken met andere landen? Wat bovenal blijkt is dat de verschillende staatshoofden, van Willem i tot en met Beatrix, ieder op hun eigen manier omgingen met benoemingen tot Minister van Staat en soms ook een doel hadden met de benoemingen. Deze studie wil inzicht verschaffen in een nogal eens als vaag en schimmig aangeduid ministerschap. Maar dat het ministerschap van Staat meer behelst dan alleen een (ere)titel en de rol die deze ministers als zodanig hebben gespeeld, blijkt uit illustere voorgangers als Van Hogendorp, Thorbecke en Van der Stoel.

Evert-Jan Govaers (1970) heeft deze studie verricht als buitenpromovendus aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden. In het dagelijks leven is hij als senior rechter werkzaam in de rechtbank Zeeland-West-Brabant.