We moeten door, we willen door

Hein Klemann was tot zijn emeritaat in 2024 hoogleraar economische geschiedenis en internationale betrekkingen aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. In deze bundel, ter gelegenheid van zijn afscheid samengesteld door collega’s en promovendi, worden drie belangrijke aandachtsgebieden uit het oeuvre van Klemann uitgediept: de invloed van de wereldoorlogen op economie en samenleving; de Nederlands-Duitse handelsbetrekkingen en Rijneconomie; en de maritieme geschiedenis van Nederland. Dat lijken uiteenlopende onderwerpen. Wat zij gemeen hebben is dat ze betrekking hebben op economische activiteiten, van de wereldhandel tot de dagelijkse boodschappen, in relatie tot grote politieke ontwikkelingen van de achttiende tot de eenentwintigste eeuw.

Daarmee sluiten deze hoofdstukken aan op het werk van Hein Klemann zelf. Dat werk, verscheidene boeken en een groot aantal artikelen, kenmerkt zich door het combineren van verschillende invalshoeken (politiek, economisch, militair, geografisch, enzovoort) in een altijd leesbaar narratief. Dat lijkt logisch, waar is geschiedschrijving immers anders voor, maar dat is het niet. Zeker de combinatie van economische expertise en een sterk verhaal is uiterst zeldzaam. Klemann is een uitzondering én hij heeft in Rotterdam school gemaakt.

Het pensioen van Hein Klemann is ontegenzeggelijk een aderlating voor de Rotterdamse historici. Dat zij door moeten, en door willen, staat echter vast. Dit boek is daarmee zowel een afscheid, als een intentieverklaring. Er is nog heel veel te vertellen.