Francisco de Quevedo
De Zwendelaar / El Buscón
De schelmenroman De Zwendelaar van Francisco de Quevedo verscheen voor het eerst in gedrukte vorm in 1926, maar werd waarschijnlijk al rond 1603 geschreven.
Quevedo’s schelm is gehaaid, de ‘held’ in een wereld van geboefte, zwendelaars en vagebonden die aan de zelfkant van de maatschappij leven. De hoofdfiguur Pablos is van lage komaf - zijn moeder houdt zich met hekserij bezig, zijn vader is barbier-dief. Zijn kansen lijken in de schelmerij te liggen, en daarin wil hij dan ook de beste worden.
De geniale humor van Quevedo en de scherpe, bijtende stijl waarmee alle gebeurtenissen tot in het karikaturale worden misvormd, komen in dit meesterwerk schitterend tot uitdrukking. Maar Quevedo ergerde zich gruwelijk aan de domheid en de verwording van de maatschappij waarin hij leefde en die ergenis vormt, voor wie dat wil, de ‘tweede laag’ van El Buscón.