Opkomst en val van een Surinaamse obiaman

Voor in de hut ontwaarde ik een manspersoon op een stoel. Hij bewoog niet en sprak geen woord. Zijn voeten waren in slippers gestoken, waarboven de gespierde lijnen van zijn korte, blote benen in het schaarse licht afglansden. Zijn romp en armen gingen schuil onder een gedrapeerde doek, die met een knoop van zijn linkerschouder afhing. Een vilthoed met brede rand wierp een zwarte schaduw over zijn gelaat, alleen het wit van zijn ogen priemde er doorheen. Toen de stemmen van de aanwezigen verstomden, hoorde ik zo nu en dan een schrille, slissende piep zijn mond ontsnappen, alsof zijn tong langs kiezen en tanden holtes vacuüm zoog.

‘Dat is Toni Matelu,’ fluisterde Richène in mijn oor.

Student culturele antropologie doet onderzoek bij een obiaman (medicijnman) in Suriname. Wat hij zich ervan had voorgesteld, wordt door de praktijk gelogenstraft. Het botert niet altijd tussen hem en de Godsman. Ook hoe hij zich moet verhouden tot zijn God Na Ogii levert problemen op. Eenzaamheid drijft hem tot wat erotisch getinte verlangens, die onbeantwoord moeten blijven. Spanningen dus, die hem op de proef stellen, maar hij weet het tot een goed einde te brengen.

Een jaar of wat later woont de obiaman en zijn gezin in Nederland en maakt hij snel furore als natuurgenezer. De twee mannen proberen hun relatie op vriendschappelijke basis voort te zetten, maar de wrijvingen in Suriname opgedaan staan hen daarbij in de weg.

Het komt tot een definitieve breuk na een schokkende onthulling over de obiaman, die het einde van zijn carrière inluidt. Het wordt nu ook duidelijk dat hij zo nu en dan een spel met de student-antropoloog heeft gespeeld om zaken voor hem verborgen te houden.

Een spannend verhaal, in bloemrijke taal verteld, met uitermate interessante antropologische details.

Peter van Koningsbruggen bekleedt van 1980 tot 2009 docentschappen aan verschillende universiteiten en hogescholen. Passie voor doceren wedijvert bij hem echter altijd met die voor schrijven, reizen en fotograferen.

In 1993 promoveert hij aan de Universiteit van Utrecht op een onderzoek naar het carnaval op het Caraïbische eiland Trinidad.