Het is voorbij

In zijn filosofische hoofdwerk, het 'Afsluitend onwetenschappelijk Naschrift', neemt Kierkegaard de filosofen van zijn eigen tijd op de korrel. Zij houden zich bezig met vraagstukken op wereldschaal, die ze voor het grote publiek trachten te vereenvoudigen. Hijzelf komt graag met de ‘eenvoudige problemen’, waarvan hij laat zien dat ze bij nader inzien misschien toch niet zo simpel zijn, hij maakt ze in zeker opzicht dus juist moeilijker.

Daarbij denkt hij bijvoorbeeld aan de vragen rond ‘sterven’ en ‘onsterfelijkheid’, problemen die voor ieder mens actueel zijn, zeker in een tijd waarin de angst voor dood en onveiligheid hen verschrikt en de gedachte ‘dat je maar eenmaal leeft’ hun bestaan onder een haast ondraaglijke spanning zet. Het derde onderwerp van dit boek ligt gezien vanuit die andere twee eigenlijk voor de hand, want wie na wil denken over (goed) sterven, zal vast eerst na willen denken over (goed) leven.

Na 'De mens is geest' en 'Drijfveren' komt Andries Visser met 'Het is voorbij', een waardig sluitstuk van dit drieluik over het gedachtegoed van Søren Kierkegaard. Ook in dit boek draagt hij weer veel onbekend materiaal aan, onder andere ook uit Kierkegaards eigen leven.