Thomas en Heinrich Mann, diplomaat schrijver contra schrijverschap als politiek wapen - monografie

“Een schrijver heeft, zonder dat hij handelt, een geweten voor degenen die handelen”

– Heinrich Mann

Literatuur die een missie wil uitdragen baart monsters, aldus Thomas Mann, (1875 Lübeck – 1955 Zürich). Hij maakte zich sterk voor een niet-politiek geëngageerd schrijverschap. Hier tegenover vond zijn collega-broer Heinrich dat het de taak was van een schrijver om de mensen de weg te wijzen. Het verschil in opvatting leidde bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in het najaar van 1914 tot een groot conflict tussen de twee. Heinrich schreef zijn Zola-essay waarin hij zich keerde tegen schrijvers als zijn broer, die zijns inziens geen respect verdienden. Het antwoord van Thomas lag besloten in zijn statement dat “beschavingsliteratoren” als Heinrich het volk een utopie voorspiegelden, wat hen veel kwalijker viel te nemen. Pas in januari 1922 werd het conflict bijgelegd.

Gedurende de schrijfcarrière van ruim vijftig jaar van Thomas Mann was hij innig verstrengeld met de belangen van zijn broer Heinrich, zowel in positieve als negatieve zin. Het persoonlijke kon daardoor niet altijd gescheiden worden van hun publieke rol. De vraag of een schrijver in zijn werk politiek kleur moet bekennen wordt als vanzelf opgeworpen door Thomas Mann in een van de meest boeiende essays uit de wereldliteratuur: Betrachtungen eines Unpolitischen uit 1918.

Margreet den Buurman, (Den Haag, 1953), is literatuurwetenschapper, auteur/vertaler, die zich gespecialiseerd heeft in literatuur over en van Thomas Mann en de zijnen. In 2010 verscheen van haar een publieksbiografie van Thomas Mann, gevolgd door een biografie van zijn broer Heinrich. Intussen staat een flink aantal deelstudies over de Mann’s op haar naam. De monografie over de politieke opvattingen van de collega-broers Thomas en Heinrich Mann maakt deel uit van deze Mann-reeks bij Aspekt.

“Deze schitterende biografie focust vooral op het schrijverschap van Thomas Mann als datgene wat van hem in onze tijd als universeel geldend is overgeleverd.”

– Michel Dutrieue over de Thomas Mann biografie in Stretto.be, magazine voor kunst, geschiedenis en muziek