Johann Friedrich Herbart, grondlegger van de pedagogiek

Johann Friedrich Herbart (1776-1841) was een Duits filosoof en psycholoog. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de pedagogiek als academische discipline.

In de negentiende eeuw vond het werk van Herbart veel navolgers in Europa, de Verenigde Staten en zelfs daarbuiten. Dit zogenaamde herbartianisme vertaalde Herbarts werk naar een strikt regelsysteem. Dit was echter tegen de oorspronkelijke geest van Herbarts werk, welke in de tweede helft van de twintigste eeuw werd herontdekt. Herbart verzet zich juist tegen een autoritaire opvoedingsstijl. De school moet een plaats zijn waar de leerlingen worden aangemoedigd hun karakter te ontwikkelen en zelfstandig kennis te vergaren. De docent gaat hier een ondersteunende relatie aan, waarbij zij of hij de leerling stimuleert zelfstandig na te denken en te leren. Met deze ideeën was Herbart zijn tijd ver vooruit.

In deze biografie wordt niet alleen het leven van Herbart in detail beschreven, maar ook de historische context waarbinnen hij zijn ideeën over de opvoeding van kinderen ontwikkelde.

Auteur Carlos Martens promoveerde aan de Universiteit van Leuven op een studie naar de invloed van Herbart en het herbartianisme op het Belgisch onderwijs tussen 1870 en 1920. Zijn biografie van Herbart is de eerste uitgebreide levensbeschrijving van Herbart in het Nederlands.