Wat het lichaam weet

Binnen de academische wereld wordt zeer verschillend gedacht over de bijdragen van het lichaam aan het functioneren van de menselijke geest. Bestaat de geest uitsluitend uit hersenprocessen, of levert de rest van het lichaam daar ook een inhoudelijke bijdrage aan? Op zoek naar antwoorden maakt de auteur op theoretische gronden aannemelijk dat het inwendige lichaam daar inderdaad een belangrijke rol bij speelt. Startpunt is dat men momenteel in de biologie van het lichaam stilzwijgend uitgaat van aannames die niet bewezen blijken te zijn. Ze leken vanzelfsprekend vanuit het huidige, hiërarchische lichaamsbeeld: de mens als een wandelend brein. Het blijkt echter mogelijk om die aannames ook anders dan nu te interpreteren. De theorie waarin dat wordt uitgewerkt beschrijft een nieuw lichaamsbeeld, omvat huidige theorieën, lijkt waarschijnlijk op grond van aanvullend bewijs, en is proefondervindelijk goed te verifiëren.

Daaruit rijst vervolgens een nieuw mensbeeld op, waarin gevoel en subjectiviteit in het inwendige lichaam ontstaan en de basis vormen voor het ontstaan van cognitie en objectiveringsvermogen in de menselijke hersenschors. De bijdragen die dit kan leveren aan de filosofische dialoog over fundamentele vraagstukken van ons mens-zijn worden bediscussieerd.

De auteur daagt biologen, medici, psychologen en filosofen uit om met andere ogen te kijken naar bestaande theorieën uit hun vakgebied, theorieën die tot nu toe vertrouwd en vanzelfsprekend leken. In de samenleving zijn velen hier al intuïtief van overtuigd. Dit boek wijst de weg hoe de wetenschappelijke wereld zich hierbij aan kan sluiten.

HendrikJan Houthoff (1943) studeerde geneeskunde en enkele jaren wiskunde. Hij begon zijn loopbaan bij het Nederlands Herseninstituut en het Anatomisch-Embryologisch Laboratorium van de Universiteit van Amsterdam. Daar promoveerde hij in 1973 op een proefschrift over de ontwikkeling van het zenuwstelsel, waarvoor hij een prijs kreeg. Na een opleiding tot patholoog aan de Rijksuniversiteit Groningen werd hij daar in 1979 benoemd tot hoogleraar pathologie. Na een sabbatical aan de State University of New York werd hij in 1982 benoemd tot hoogleraar pathologie aan de Universiteit van Amsterdam.

In 1989 realiseerde hij een jongensdroom: hij liet de academische wereld achter zich en werd ondernemer. Samen met een vriend richtte hij Kreatech Biotechnology op, dat in 2010 werd overgenomen door Leica Biosystems. Vervolgens richtte hij – wederom met een vriend – LinXis Biopharmaceuticals op, waar hij tot 2021 werkzaam bleef. Daarnaast was hij sinds 1993 tot heden docent bij het Jungiaans instituut te Nijmegen, dat studenten opleidt tot Jungiaans analytisch therapeut.

Als docent heeft hij vele jaargangen studenten en specialisten in opleiding trachten te inspireren om met een onbevangen blik door te dringen tot de essentie van aanvankelijk lichamelijk en vervolgens psychisch lijden. Dit boek vormt daar de weerslag van.