Religie en Veiligheid Weg van geweld

‘Weg van geweld’ sluit aan bij de ambiguïteit van geweld. In de toepassing van geweld blijkt beheersbaarheid een moeilijke opgave. Er is hoe dan ook geen reden om, in figuurlijk zin, ‘weg’ te zijn van geweld. Deze bundel onderzoekt de militaristische maar ook religieuze verheerlijking van geweld en stelt verschillende dimensies van de relatie tussen religie en conflict aan de orde. Aan bod komen de rol van religie bij conflictbeheersing, de scheiding van kerk en staat, het idee van het brengen van een “offer”, het morele dilemma tussen het gebruik van geweld om geweld te voorkomen.

In zijn bijdrage analyseert Fred van Iersel de complexiteit en gelaagdheid van relaties tussen religie en conflict op basis van een conceptuele analyse van het conflictbegrip. Waar hebben we het eigenlijk over, als we over religie, conflict en verbanden tussen beide spreken? Patrick de Pooter formuleert de katholieke visie op de scheiding tussen kerk en staat en de daarmee verbonden relatie tussen religie en conflict. Theo de Wit ontleedt het idee van de veiligheidsbehoefte en legt in een scherpe analyse een aantal onvermoede religieuze aspecten van het seculiere veiligheidsdenken bloot. Policy advisor van Pax Christi International, Paul Lansu gaat, ten slotte, in op het denken en spreken van de katholieke Kerk over oorlog. Lansu levert hierbij een bijdrage aan het noodzakelijke en actuele doordenken van de christelijke opgave bij uitstek: de vijand lief te hebben.

Deze bundel is het tweede deel van een tweetalige reeks RELIGIE EN VEILIGHEID. De reeks hanteert een overkoepelende vraagstelling: (1) wat is de levensbeschouwelijke betekenis van oorlog en vrede, en (2) hoe is de relatie tussen ontwikkelingen in de politiek-morele context, in de culturele context en in de religieuze context te duiden met het oog op de ontwikkelingen in de begeleiding van mensen, in het bijzonder in de geestelijke verzorging? De overkoepelende optiek van de reeks is de relevantie van een aantal ontwikkelingen op deelterreinen van de geestelijke verzorging.

Over de redactie: Prof. dr. A.H.M. (Fred) van Iersel is bijzonder hoogleraar vraagstukken geestelijke verzorging bij de krijgsmacht aan Tilburg University. Dr. Hanneke Arts‑Honselaar is theologe en religiewetenschapper.