Harry van Kruiningen: Een leven in zwart-wit en kleur

De beeldend kunstenaar Harry van Kruiningen (1906-1996) was een multitalent. Naast schilder, graficus, keramist en monumentaal kunstenaar was hij schrijver en illustrator van jeugdboeken en docent grafische kunsten aan de Academie voor Beeldende Kunst te Arnhem. Hij bedrukte zijden en linnen stoffen met litho’s en vervaardigde wandschilderingen met sprookjesvoorstellingen. Ook mogen we de films, die hij samen met zijn zoon Ulco maakte, niet vergeten. De zwarte tampon, een leerzame film over de geschiedenis en techniek van de grafische kunst (1961), en een documentaire over Rembrandt als etser (1963). Zijn grootste roem vierde hij als graficus en zo kennen de meeste kunstliefhebbers hem nu nog. In de grafische kunsten was hij een vernieuwer. Dat aspect geeft hem een vaste plaats in de Nederlandse kunstgeschiedenis.

Een belangrijke verdienste van Harry van Kruiningen als graficus is de introductie van de kleurenlitho als kunstvorm. Voordien werd de litho uitsluitend in de reclame gebruikt. Het toepassen van de kleurenlitho als kunstuiting was in Nederland vlak na de Tweede Wereldoorlog nieuw. Ook etsen werden tot in de jaren zestig nog alleen in zwart-wit afgedrukt. Van Kruiningen experimenteerde met kleur en bracht in 1963 zijn eerste kleurenetsen uit in de serie Gilgamesj.

Van Kruiningen werd hiervoor als graficus zeer gewaardeerd en bewonderd, zoals blijkt uit de vele positieve recensies van zijn werk. Hij kreeg veel erkenning door de verfijnde technieken die hij in zijn etsen toepaste en waarmee hij bijzonder fraaie resultaten wist te behalen. De waardering betrof niet alleen zijn technische perfectie, maar ook zijn oorspronkelijkheid in uitdrukking, zijn persoonlijke visie op de onderwerpen, en de fantasierijke voorstellingen.

Hoewel niet algemeen bekend, is het werk van Harry van Kruiningen te vinden in veel Nederlandse musea en particuliere collecties. Cultuurhistorica Annemieke Jurgens inventariseerde zijn werk en schreef zijn biografie. Naast de biografie verscheen een uitgebreide oeuvrecatalogus met een vrijwel compleet overzicht van het werk van Harry Van Kruiningen.