De Europese natiestaten spruiten voort uit een combinatie van bewustwording en mythevorming. Leerssen overschouwt bronnen uit vele landen en meerdere eeuwen om de culturele wortels van het nationalisme in kaart te brengen: van middeleeuwse etnische vooroordelen tot het Romantische geloof aan de 'volksaard'. De Europese uitwisseling van ideeën over nationaliteit, vaak verwoord in literaire teksten, heeft gedurende de laatste eeuwen geresulteerd in een grote herverkaveling van de Europese landkaart en in een nieuwe opvatting over de verhouding tussen volk en staat. Deze Europees-vergelijkende ideeëngeschiedenis van het nationalisme biedt een verassend perspectief op onze nog steeds actuele problematiek van culturele en nationale identiteit.
Deze derde herziene editie van National thought in Europe is helemaal up-to-date naar de laatste inzichten.