Op 14 juni 2017 sprak Eddy Bauw ter gelegenheid van de aanvaarding van het ambt van hoogleraar privaatrecht, in het bijzonder het aansprakelijkheidsrecht, en rechtspleging aan de Universiteit Utrecht zijn inaugurele rede uit. In deze rede signaleert hij dat de bevoegdheden van de civiele rechter, in het bijzonder ten opzichte van de overheid, sinds het begin van de vorige eeuw geleidelijk aan sterk zijn toegenomen en hoe dit aanvaringen met wetgever en bestuur onvermijdelijk maakte; een proces dat sterk is beïnvloed door maatschappelijke en politieke ontwikkelingen. Deze ontwikkeling heeft ertoe geleid dat burgers en belangenorganisaties steeds vaker via de civiele rechter wetgeving en beleid proberen te beïnvloeden. De Urgenda-uitspraak over het klimaatbeleid is hiervan het bekendste voorbeeld. Aan de hand van deze uitspraak en de hevige discussies die daarop volgden, bespreekt Bauw welke rol de civiele rechter in het huidige tijdsgewricht kan spelen om de democratische rechtsstaat te beschermen en te versterken.