Een energieneutraal huis, het naadje van de kous - 2025

Een energieneutraal huis, het naadje van de kous – 2025. Van energiegesprek tot maatwerkadvies.

Daar sta je dan met je goeie fatsoen. De markt om te verduurzamen verandert snel, de behoefte aan eerlijke, onafhankelijke informatie des te meer. Wie kan de bewoner helpen met goede, onafhankelijke en betaalbare adviezen, de druk neemt toe.

In het boek probeer ik een compleet, breed pakket aan informatie te geven om een huis te kunnen verduurzamen: Van isoleren tot warmtepomp en van meterkast tot laadpaal en thuisaccu. Het gaat systematisch langs alle stappen die nodig zijn om een huis te verduurzamen, de trias Energetica. We noemen dit het stappenplan.

De uitdaging is nu om, met vrijwilligers, zoveel mogelijk bewoners te helpen, met een energiegesprek als coach dan wel met een maatwerkadvies als adviseur. Nadat ik zelf een flink aantal adviezen, presentaties en cursussen heb gegeven, is me duidelijk geworden dat goed, volledig cursusmateriaal eigenlijk niet of nauwelijks beschikbaar is.

In het boek gaan we echt systematisch aan het traject beginnen met kennis die een energiecoach nodig heeft voor het energiegesprek. De coach moet kunnen uitleggen welke simpele maatregelen gedaan kunnen worden om te besparen. Dit zijn echt de quick-wins. Het is voorzien van vele praktische voorbeelden evenals een checklist van kleine maatregelen.

Dit is meteen een mooie aanloop naar het maatwerk voor de -adviseur. Deze bestaat uit het maken van het bekende stappenplan: besparen, isoleren, ventileren, energievoorziening, verwarmen/ koelen en warmteafgifte. Elk deel wordt zeer uitgebreid beschreven en ook in de volgorde van het stappenplan behandeld. Om een goed advies te kunnen geven heb je vooral een brede kennis nodig van zaken vanwege de samenhang.

Dan krijg je het dilemma leg je de lat te hoog bij de bewoner, wil je het perfect, dan wordt het onbetaalbaar en gaan de mensen het advies niet opvolgen. (perfect is the enemy of good). De maatwerkadviseur gaat dan meedenken alsof het zijn eigen woning betreft en het zijn eigen geld zou zijn.

Wat dit boek echt uniek maakt is dat het hier uitsluitend gaat om bestaande woningen. Er is vaak geen vloerverwarming aanwezig, traditionele radiatoren moeten worden vervangen, de cv-ketel moet worden verwijderd, je moet een plek vinden voor de warmtepomp en alle leidingen moeten daar naartoe worden geleid. Het is vaak heel moeilijk om een ventilatiesysteem met warmteterugwinning te installeren en de woning beter isoleren kan ook nog een hele kluif zijn. Bij een bestaand huis krijg je allemaal problemen voor je kiezen. Meestal moet je compromissen sluiten onder het motto:

“Als het niet kan zoals het moet, dan moet het zoals het kan”.

Ook voor de specials is er aandacht, hoe ga je om met een Stolp(boerderij), een monument, een VvE of zelfs een kerk. Hier worden vooral externe informatiebronnen vermeld.

In dit boek wordt gekozen voor een bottom-up technisch-wetenschappelijke benadering. De onderbouwingen van de berekeningen en keuzes evenals meetresultaten van de eigen warmtepompinstallatie zijn te vinden in een apart hoofdstuk “naslag”.

Alle links naar onafhankelijke bronnen zijn voorzien van een QR-code. Het boek is geschreven op mbo-hbo niveau, soms is het ingewikkeld, het is zeker geen roman.

Ook deze keer ontbreekt het hoofdstuk “duurzame lariekoek” niet. We hebben het dan over voorbeelden van onwetendheid, misleiding tot en met bedrog.

Ik hoop dat de lezer, energiecoach, adviseur, installateur, architect, bewoner of de verhuurorganisaties en de gemeenten hier profijt van hebben.

Theo van Lieshout

November 2024