Methoden voor Journalism Studies

Studenten die aan een hogeschool of universiteit een journalistiekstudie volgen, doen dat meestal niet omdat ze onderzoeker willen worden. Toch besteden zowel hbo-opleidingen als universitaire minor- en masteropleidingen - terecht! - aandacht aan onderzoek naar het verschijnsel journalistiek. Instromende studenten zijn vaak onvoldoende toegerust om onderzoeksmethoden te kunnen begrijpen en zelfstandig toe te passen. Algemene boeken op het gebied van methoden en technieken van sociaalwetenschappelijk onderzoek zijn ofwel te weinig toegesneden op journalism studies of treden te veel in detail om beginnende studenten enthousiast te maken. Dat hiaat probeert dit beknopte handboek op te vullen.

De auteurs beschrijven zes onderzoeksmethoden die antwoorden bieden op de vraag hoe je journalistiek op een wetenschappelijke manier kunt bestuderen. Het boek is verdeeld in drie delen die corresponderen met drie wetenschappelijke kernactiviteiten: bevragen, observeren en doorlichten. Van elke activiteit behandelt het een kwalitatieve en een kwantitatieve variant. Achtereenvolgens komen aan bod: focusgroepen, surveys, nieuwsetnografie, experimenteel onderzoek, kwalitatieve en kwantitatieve inhoudsanalyse. Elke methode wordt uitgelegd aan de hand van concrete en recente onderzoeksliteratuur, en ook de opdrachten bij elk hoofdstuk verwijzen naar recente artikelen. Daardoor maken studenten ook kennis met wetenschappelijke artikelen uit de bekende journals op het gebied van journalism studies en aanpalende vakgebieden.

De zes methoden van onderzoek die besproken worden zijn niet allesomvattend, maar wel representatief voor het vakgebied én haalbaar voor studenten journalistiek die hun eerste stappen zetten in zelfstandig onderzoek doen. Literatuursuggesties bieden voor gevorderde studenten voldoende mogelijkheden tot verdieping van de leerstof.

Het doel van dit boek is dat studenten na het bestuderen ervan zelfstandig eenvoudig onderzoek kunnen opzetten en uitvoeren en zich rekenschap kunnen geven van de sterke en zwakke kanten van de gehanteerde methode.

Willem Koetsenruijter en Tom Van Hout zijn beiden docent aan de opleiding Journalistiek en Nieuwe Media van de Universiteit Leiden en doceren daar onder andere het vak Methoden en technieken van journalism studies. Tom Van Hout is tevens docent aan de opleiding Meertalige Professionele Communicatie aan de Universiteit Antwerpen.