Over de grenzen van disciplines

Binnen de wetenschap vormen disciplines de veilige omheining voor onderzoek en onderwijs. Hun grenzen worden voortdurend bewaakt en bevestigd. Tegelijkertijd vertonen wetenschappers de onbedwingbare neiging hun disciplinegrenzen te overschrijden. In Over de grenzen van disciplines wordt dit geïllustreerd met drie fundamentele problemen van de sociale wetenschappen.

Allereerst verkeren de sociale wetenschappen vanaf hun ontstaan in de negentiende eeuw

in het spanningsveld tussen natuurwetenschappen en geesteswetenschappen, tussen experiment en begrip. Daarnaast stelt de vraag naar het maatschappelijk nut zich voortdurend: hoe kunnen sociale wetenschappen tegelijkertijd wetenschappelijk én sociaal zijn? Ten slotte is de overbrugging van de kloof tussen micro en macro, tussen psychische en sociale processen, een permanente opgave. Historisch bezien vormen de sociale wetenschappen een beweeglijk, boeiend geheel van disciplines. Wat kan in de huidige tijd hun rol en plaats zijn binnen wetenschap en maatschappij? Over de grenzen van disciplines belicht zowel de geschiedenis als de actualiteit van deze kwesties.

Ruud Abma is docent aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Utrecht en publiceert

over theorie en geschiedenis van de sociale wetenschappen.