De schillenman

‘Schillenboer! .... Nog skillen, vandaag? dank u juffrouw. Dag juffrouw’. Johannes kiepert de bakken met groenteafval in zijn wagen. De tonnen en manden in zijn kar zijn gevuld met schillen en kliek, alles waarvan de huisvrouwen denken dat een koe of varken het zal eten.

Vier generaties terug in de tijd, halverweg de 19e eeuw, komen mijn voorouders vanuit Ooltgensplaat, Colijnsplaat en van de Veluwe naar de net drooggelegde polders ten westen van Amsterdam. Het is een generatie van migranten die op zoek is naar betere leefomstandigheden. De generaties die volgen zijn eenvoudige arbeiders die ondanks crisis als honger en armoede, sterfte en oorlog volharden in de polders. Zij gingen mijn vader voor, die opgeklommen is tot leraar. Wat heeft het verschil met zijn voorouders gemaakt? En hoe is hij toch verbonden aan de generaties voor hem?

Dit verhaal gaat ook over de maatschappelijke ontwikkelingen in ons land in de afgelopen anderhalve eeuw. De geschiedenis van Nederland, maar wel in het klein: De geschiedenis zoals mijn voorouders die aan den lijve hebben ondervonden, een geschiedenis van schillenmannen, zoetboeren, ingelanden, knolrot, onland en toddikken.