Carte blanche

'Je hebt carte blanche, ik kus je, lieve kleine vrouw, en ben voor het leven alleen van jou.' Met die woorden sloot J.J.F. de Ferraris op 24 juni 1778 zijn brief af aan Henriette d'Ursel. Vanaf dat moment kreeg zij vrij spel om zijn werk en leven te beheren. Net zoals keizerin Maria Theresia hem carte blanche had gegeven om de Oostenrijkse Nederlanden in kaart te brengen. In het woelige Europa van de 18de eeuw was Ferraris opgegroeid van kindsoldaat tot geheimraad. Zijn leven lang toonde hij zich een evenwichtskunstenaar tussen dienstbaarheid en persoonlijk gewin. Hij voelde zich als een vis in het water tussen de hoge adel van het Weense hof, goochelde met de grillen van de aristocraten, stond in een goed blaadje bij de Oostenrijkse keizerin en zou een vertrouweling worden van prins Karel van Lotharingen en Jozef II. De gedecoreerde militair reisde heen en weer tussen Wenen en Brussel, en werd zo de man bij uitstek om een kaart te maken van de Oostenrijkse Nederlanden: de Ferrariskaart. Hij stuurde zijn artilleristen op pad om elke stad, ieder dorp en gehucht van onze streken in kaart te brengen. Met zijn kaart wilde hij het Weense hof overtuigen om de Nederlanden onder de kroon te houden. Het was de eerste kaart die dit deel van West-Europa grootschalig en gedetailleerd afbeeldde. Een kaart die hem later van nut was bij de eerste Belgische revolutie, de Brabantse Omwenteling, die uitbrak met de steun van zijn schoonfamilie.