Varen op je ziel

Wie zijn we, waar komen we vandaan, waar gaan we heen, wat hebben we hier op aarde te doen? Het zijn vragen die elk mens, te pas of te onpas, wel eens bekruipen. Ze vormen het hart van alle spiritualiteit.

Als iemand gaat dementeren, verdwijnen die vragen niet, zo blijkt uit 'varen op je ziel'. Geheugen en taal mogen het laten afweten, mensen blijven zoeken naar antwoorden - moeizaam, brokkelig, de schone schijn voorbij. Ook in het verpleeghuis, tussen het dagelijkse 'wassen en plassen' door, in nachtelijke uren als de slaap niet komen wil. Deze verhalenbundel schetst heel fijnzinnig een indringend beeld van een weinig bekende wereld: die van (diep) dementerende mensen, die nog slechts kunnen 'varen op hun ziel'. Dat kan tot verrassende, soms schokkende ervaringen leiden.

Wie deze zo heel persoonlijke verhalen heeft gelezen kan zich niet langer verschuilen achter de gedachte: 'ze weten het toch niet meer'. Die zal beseffen dat het noodzakelijk is dementerende mensen zo goed en zo kwaad als dat gaat te volgen. Daartoe moet je ook zelf meer gaan varen op je ziel. En dan kan de vraag zich opdringen: is er wellicht meer structuur, meer innerlijke samenhang in iets als een dementeringsproces dan je zo op het oog voor mogelijk zou houden? Zou je - zonder al het afschuwelijke te ontkennen - hier toch ook kunnen spreken van een zinvolle, creatieve ontwikkeling?

De auteur (1956) is theologe en heeft als verpleegkundige jarenlang met dementerende mensen gewerkt. Zij geeft in dit boek stem aan sommigen van hen, die haar op ongedachte wijze iets van hun innerlijk leven toevertrouwden. Daarmee vraagt zij, bij een groter publiek en bij hen die dagelijks met dementerenden omgaan, aandacht voor de zielzorg voor deze mensen.