De Europese Informatierechtsorde

Onze samenleving is in de laatste tien jaar in hoog tempo veranderd in een door data, digitalisering en kunstmatige intelligentie gedreven omwenteling. Op de informatiemarkt zijn de sociale media, zoekmachines en Apps de grootste ondernemingen geworden. Zij sturen op de persoon gerichte reclameboodschappen op de consument af. Maar ook de overheid gebruikt steeds meer data om macht uit te oefenen. Persoonsgegevens zijn het nieuwe sturingsmechanisme van een geïndividualiseerde samenleving. Het internet groeit in aansluitingsdichtheid en capaciteit. Het schept de voorwaarden voor communicatie die geen scherpe scheiding meer maakt tussen openbaar en privé. Klassieke media, sociale en politieke organisaties zijn niet verdwenen, maar worstelen met de uitstroom van gebruikers en leden die zich steeds meer individueel of in informele verbanden organiseren.

Voor het informatierecht betekent dit dat de klassieke modellen voor vrijheid van meningsuiting, auteursrecht, privacy en media- en telecommunicatierecht niet meer voldoen. Deze rechtsgebieden zijn ook steeds meer met elkaar verknoopt geraakt. Is een dataverzameling herleidbaar tot personen, free flow of information of eigendom? Wie is er verantwoordelijk voor de informatieboodschap? Het zijn vragen die tegelijkertijd om een antwoord vragen.

Dit boek schetst aan de hand van de rechtspraak (een kleine driehonderd nationale en Europese uitspraken), de belangrijkste nationale en Europese wetswijzigingen en de belangrijkste discussies in de vakliteratuur van de laatste tien jaar, hoe deze verandering een heel rechtsgebied op zijn kop heeft gezet. Het laat zien hoe de mythe van cyberspace heeft plaats gemaakt voor een nieuw fenomeen. Dat is de wederzijdse doordringing van de elektronische media en de sociale werkelijkheid. Of het nu gaat om het spelletje Pokémon of de opstand van de gele hesjes.