Bijrollen

Het schrijversoeuvre van de Zweedse auteur en vertaler Ninni Holmqvist (Lund, 1958) is beknopt maar krachtig. Het bestaat uit drie verhalenbundels en twee romans, onder andere een dystopische schets van een wereld waarin burgers van middelbare leeftijd zonder nageslacht of ‘nuttig’ werk stilletjes worden afgevoerd naar een streng bewaakt luxueus resort dat in feite een vernietigingskamp is.

Holmqvist onderzoekt de zelfkant van de maatschappij. In haar verhalenbundels spelen existentiële twijfel en de zoektocht naar het ‘zelf’ een prominente rol en het perspectief ligt bij de ondergeschikte of de buitenstaander. In Bijrollen trekt een lange stoet aan personages aan de lezer voorbij: mannen, vrouwen, kinderen, jongeren en stellen. ‘Allemaal krijgen ze te maken met machtsverhoudingen die ze naar hun hand proberen te zetten, zoals Liv die in ‘Engel’ probeert de door haar begeerde Camilla aan zich te binden, met fatale gevolgen.’ (Eline Jongsma in het nawoord)

Holmqvist hanteert een sobere, heldere, haast minimalistische stijl. Alle zinnen zijn afgemeten, van opsmuk is geen sprake. In (2018) beschrijft Lidewijde Paris hoe Holmqvist dit stilistisch subtiel verbeeldt in de vorm van contrasten, Paris noemt het ‘spiegelingen’.

In 2016 ontving Holmqvist de Sixten Heymans pris – een belangrijke Zweedse onderscheiding, bestaande uit 300.000 Zweedse kronen (30.000 euro), die eens in de drie jaar wordt toegekend aan een auteur of natuurwetenschapper. Zelf vertelde Holmqvist bij de uitreiking dat ze net had besloten te stoppen met schrijven en zich verder te wijden aan het vertalen. ‘Nu ik deze prijs heb gekregen, wat ik nog steeds maar nauwelijks kan geloven, moet ik natuurlijk doorgaan met schrijven.’

Voor de lezers, die in deze bundel met de verhalen van Holmqvist kunnen kennismaken, is dat een mooi vooruitzicht.