First Light

De geschiedenis van de sterrenfotografie in boekvorm verschenenVolgende maand is het precies twintig jaar geleden dat de NASA de Hubbleruimtetelescoop lanceerde. De telescoop heeft na de ingebruikname de nodigeiconische foto’s geschoten van hemellichamen en sterrenstelsels, die de wereld de afgelopen twee decennia keer op keer versteld deden staan. De resultaten waren zo verbluffend dat NASA het levenseinde van de telescoop meerdere keren uitstelde.Bij de combinatie van fotografie en astronomie zal de Hubble dan ook als eerste bij ons opkomen. Echter, de geschiedenis van de samenwerking tussen deze twee disciplines gaat veel verder terug. Zo werd onderstaande foto van de ‘Paardekopnevel’ al in 1920 geschoten. Vanaf het midden van de negentiende eeuw probeerden astronomen voor het oog onzichtbare hemellichamen vast te leggen met fotografie, steeds met wisselend succes.Het boek ‘First Light’ van auteurs Saskia Asser en Huib Henrichs heeft de geschiedenis van deze sterrenkundige fotografie voor het eerst niet louter vanuit de astronomie, maar vooral vanuit de fotohistorische traditie beschreven. Het heelal heeft de mens altijd mateloos geïntrigeerd, en toen 150 jaar terug de eerste foto’s beschikbaar kwamen duurde het niet lang voordat deze werden afgedrukt in populairwetenschappelijke publicaties over sterrenkunde. ‘First Light’ besteedt dan ook speciale aandacht aan deculturele en artistieke context van de ruimtefotografie, die in Nederland een opvallend sterke traditie kent.