De GOSLAR-affaire

Op 5 september 1939 voer de Goslar, een groot Duits koopvaardijschip, de Surinamerivier op. Na de bekendmaking op 10 mei 1940 dat Nederland in oorlog was met Duitsland, nam de overheid in de diverse koloniën Duitse schepen in beslag. Maar niet de Goslar. De bemanning bracht het stoomturbineschip van ruim 6000 ton tot zinken op basis van eerder ontvangen instructies uit Duitsland.

Hoe kon dat gebeuren? Een publieke zondebok werd snel gevonden: de verantwoordelijke politiecommissaris Van Beek zou incompetent en onoplettend zijn en zou te kameraadschappelijk omgegaan zijn met de Duitse scheepsbemanning.

In dit boek haalt Nizaar Makdoembaks de werkelijke toedracht boven water. De Duitse zink-instructies waren bekend bij de Nederlandse overheid. De overheid stuurde alle bewindvoerders in de koloniën een waarschuwing voor het mogelijk afzinken van vijandelijke schepen. Echter, uit een recent ontdekt memo blijkt dat secretaris-generaal O.E.W. Six de Surinaamse gouverneur schrapte van de verzendlijst. Waarom?

Makdoembaks maakt duidelijk dat de Goslar-affaire onderdeel was van een geheim militair-strategisch plan: men stond moedwillig toe dat de Goslar zou zinken. De Nederlandse autoriteiten beschouwden het schip namelijk als een goedkoop verdedigingsmiddel in de haven van Paramaribo, op de plek waar de stad het meest kwetsbaar is voor overrompelingsaanvallen. Een dergelijke coup de main was eeuwenlang een grote vrees van Nederland, want voor vijandelijke mogendheden was dit de perfecte manier om de kolonie snel en efficiënt in handen te krijgen.

De Goslar ligt anno 2017 nog steeds op een zandbank in de Surinamerivier. Nederland zou zijn aansprakelijkheid moeten erkennen en het opruimen van de Goslar moeten betalen.

Nizaar Makdoembaks is arts-onderzoeker en tevens voorzitter van de Stichting Eerherstel Oorlogsslachtoffers Curaçao (SEOC). Van zijn hand verschenen eerder onder andere De Aprilmoorden - Berichten vanaf het Kerkhof van de Schande (2012), Hoogste babysterfte van Nederland - Leven aan de onderkant in Amsterdam Zuidoost (2012), Chinezen gekwetst in Oost en West (2014), De executie van Diana Marquez' vader (2016), Godfather van Justitie (2016), Wegwerpvrouwen - Het verhulde slavernijverleden van het Nederlandse koloniale leger, 1620-1920 (2017) en Killing Camp Suffisant (2017).