Crainquebille, een groenteventer in de Parijse volkswijk Montmartre, wordt ten onrechte veroordeeld voor de belediging van een agent. Maar juridisch lijkt er niets verkeerd te zijn gegaan. In het verhaal Crainquebille beschrijft de Franse schrijver Anatole France zowel de gebeurtenissen die tot de rechtszaak en veroordeling leiden, als de dramatische gevolgen ervan voor de hoofdpersoon. France stelt met deze vertelling de schaduwzijde van de alledaagse rechtsorde aan de kaak. Wat gebeurt er als niet de moeilijke zoektocht naar waarheid, maar een blind vertrouwen in regels en autoriteit dicteert wat recht is?
France schreef Crainquebille rond 1900, tegelijk met enkele andere verhalen waarin hij de werking van het rechtssysteem scherp en humoristisch belicht. In zijn uitgebreide nabeschouwing gaat rechtsfilosoof Wouter Veraart nader in op de juridische en filosofische betekenis van Crainquebille, het verband met de Dreyfus-affaire en de ‘goede rechter’ Paul Magnaud, en op de ongekende actualiteit van het verhaal. In een tijd waarin de rechtsstaat onder druk staat en de roep om menselijke rechtspraak na de toeslagenaffaire alleen maar luider is geworden, is Crainquebille en het onbuigzame recht een must read voor iedereen die om recht en rechtvaardigheid geeft.
‘Crainquebille is one of the best stories I have ever read.’
George Orwell