Hoe houd je van een kind

Janusz Korczak (Warschau 1878-Treblinka 1942) was een Pools-Joodse kinderarts, pedagoog en weeshuisdirecteur. Hij werd geboren als Henryk Goldszmit en geldt als een van de belangrijkste en invloedrijkste vernieuwers van de opvoedkundige situatie in de moderne tijd. Als jong kinderarts raakte hij steeds meer betrokken bij vakantiekolonies en «levensscholen» voor kansarme kinderen. Vanaf 1911 wijdde hij zich geheel aan de opvang van verwaarloosde en ouderloze zwervertjes. Daarbij nam hij de leiding op zich van een aantal weeshuizen die uitgroeiden tot leefgemeenschappen en die vandaag de dag nog als exemplarisch gelden. Onder zijn pseudoniem «Janusz Korczak» schreef hij talrijke essays, een nu nog succesvol kinderboek en zeer opzienbarende pleidooien voor de rechten van kinderen.

De naziterreur na de Duitse overval op Polen in 1939 maakte aan al deze activiteiten een bruut einde. Korczak weigerde echter de kinderen over wie hij zich in het getto van Warschau had ontfermd in de steek te laten. Ten slotte werd hij in 1942 gedwongen samen met hen de gang maken naar het vernietigingskamp Treblinka.

«Hoe houd je van een kind» is een van de hoofdwerken in zijn oeuvre en geldt nog altijd als een der toonaangevendste pedagogische boeken van onze tijd. Op indringende wijze beschrijft Korczak het leven van kinderen in hun gezinnen, de destijds vanwege de vrijheid voor kinderen vooruitstrevende zomerkampen en over het dagelijks leven van kinderen in het door hem geleide weeshuis in Warschau, waar hij zijn «pedagogie van het respect» in de praktijk toepaste. Bij elk onderwerp biedt hij een schat aan observaties alsook tal van praktische inzichten die groot belang zijn voor opvoeding en onderwijs.

«Dit boek van deze absolute grootheid uit de pedagogie biedt een boodschap voor alle ouders, leraren en opvoeders van alle tijden.» – Bruno Bettelheim

«Bewonderenswaardig, Stoutmoedig, Revolutionair!» – Jean Piaget