Heilige geest

Klimaatverandering, populisme, kunstmatige intelligentie,#metoo, gentechnologie en internationale spanningen- het is duidelijk dat we in een turbulente tijd leven. Geenwonder dat velen zich opnieuw de klassieke vraag stellen:wat is de mens? In dit boek onderneemt Gabriël van denBrink een zoektocht naar de menselijke natuur. Hij probeertin kaart te brengen wat mensen, ondanks alle verschillenvan economische, sociale, culturele of religieuzeaard met elkaar gemeen hebben. Zijn leidraad is daarbijeen evolutie die al twee miljoen jaar gaande is en die tot opheden doorwerkt. Deze geschiedenis valt in enkele hoofdfasenuiteen. We begonnen als primaten die op een gegevenmoment rechtop liepen, leefden vervolgens lange tijd alsjagers en verzamelaars, konden toen de vruchten plukkenvan de landbouw en brachten relatief recent een zekerebeschaving voort. In elke fase voltrekt zich een dialectiekvan geest en stof. Enerzijds zijn we steeds op voldoendevoedsel, voortplanting en veiligheid gericht. Anderzijdsontstijgen we via verbeelding aan de grenzen van onzeleefwereld. Zo ontstaat een 'alledaagse transcendentie' diein leren, spelen en geloven vorm krijgt. De neerslag vandeze geschiedenis vinden we in waarden en beginselendie overal ter wereld voorkomen en die de basis voor eennieuw type dialoog zouden kunnen zijn. Al met al schetstdit boek de contouren van een rijker mensbeeld dat nietalleen een alternatief vormt voor het bekende idee vande homo economicus maar ook voor het postmoderne ideedat het erkennen van onderlinge verschillen zou volstaan.Gabriël van den Brink is hoogleraar wijsbegeerte bijcentrum Ethos aan de Vrije Universiteit.