Essenties van leidinggeven aan professionals

Veel managers denken nog steeds dat ze in hun organisaties leiding moeten geven zoals in de tijd van de industriële revolutie gebruikelijk was: command & control. Dat kan meer problemen opleveren dan het oplost. Dat komt omdat de meeste professionals - zo'n 80 procent - intrinsiek gemotiveerd zijn. Ze houden van hun vak en doen liever iets goed dan iets fout. Daarom kun je ze vertrouwen en de ruimte geven om zelf het werk op de beste manier te in te richten en state of the art uit te voeren. Het enige wat de manager bij die 80 procent nog hoeft te doen, is het maken van haalbare maar uitdagende output-afspraken.

De resterende 20 procent kan het niet (meer) of wil het niet (meer). Voor die groep is traditionele planning en controle en kort-cyclische aansturing wél aanbevolen, zonder dat dat meer dan 20 procent van zijn of haar tijd gaat kosten.

Het grootste deel van de tijd kan de manager dus over de vloer wandelen om te zien dat het goed gaat, om zorg en aandacht te geven waar dat nodig is en om af en toe een vraag te stellen: 'Loopt het allemaal?', 'Kan ik je nog ergens mee helpen?', 'Hoe is het thuis?' en dergelijke.

Dit boek gaat over dienend leiderschap, over de kenmerkende bijzonderheden van verschillende soorten professionals zoals jonge trainees, high-potentials, oude meesters, routinematig werkende professionals, innoverende professionals, harde werkers en verhalenvertellers over 'vroeger'. Het gaat ook over talentontwikkeling en vakdeskundigheid en over de Rijnlandse werkcultuur waarin de liefde voor het vak het wint van de liefde voor het geld, waar continuïteit belangrijker is dan winst en waar individuele zelf-maximalisatie het aflegt -tegen de collectieve ambitie van het team.

Mathieu Weggeman is ingenieur, hoogleraar organisatiekunde aan de TU/e, bestuursadviseur, lid van de Raad voor Cultuur, van de RvT van Buurtzorg Nederland en van de RvC van Brainport Development in Eindhoven.