Sportfilosofie

De stormachtige ontwikkeling van de sport tot een breed maatschappelijk verschijnsel roept veel vragen en problemen op. Is sport een afspiegeling van de maatschappij, of juist niet? Waarom mag een sporter geen doping gebruiken en een musicus of politicus wèl? Is kooivechten een sport, en wat moeten we eigenlijk verstaan onder 'fair play'? Is beroepssport nog 'spel' te noemen, en vormt de aanleg van steeds maar nieuwe golfbanen geen aanslag op het milieu?

Dit boek gaat over de filosofische uitgangspunten, die bij de beantwoording van deze en diverse andere vragen een rol spelen.

Centraal in dit boek staat de gedachte van het 'dubbelkarakter van sport': sport wordt zowel gekenmerkt door een zekere 'eigenheid' als door haar inbedding in ruimere verbanden. Deze beide kanten van de sportmedaille worden uitvoerig besproken en steeds met elkaar in verband gebracht.

Dit gebeurt zowel in de vorm van theoretische uiteenzettingen - zoals over de relatie tussen 'sport en samenleving' en 'sport en ethiek' -, als in de vorm van een bespreking van specifieke thema's - zoals 'sport en gezondheid', 'sport en Olympisme', 'sport en doping' en 'sport en geweld'.

Het boek richt zich tot iedereen, die niet uitsluitend in praktische zin in sport geïnteresseerd is.

Inhoud

1. Sport en filosofie 9

1.1. Sportfilosofische vragen 9

1.1.1. Inleiding 9

1.1.2. Kenmerken van sportfilosofische vragen 10

1.2. Sporthandelingen 17

2. Wat is sport? 24

2.1. Inleiding 24

2.2. Het dubbelkarakter van sport 26

2.3. De 'eigenheid' van sport 31

2.3.1. Sport en spel 31

2.3.2. Sport en lichamelijke activiteit 41

2.4. De inbedding van sport in diverse verbanden 52

2.4.1. Sport als instrument 52

2.4.2. De sociaal-culturele inbedding van sport 58

2.5. Alternatieve sportvormen 64

3. Sport en samenleving 75

3.1. Inleiding 75

3.2. De relatie tussen sport en samenleving 78

3.3. Enkele specifieke thema's 91

3.3.1. Sport, media en commercie 91

3.3.2. Sport en gezondheid 98

3.3.3. Sport en Olympisme 107

3.3.4. Sport en sociale integratie 117

3.4. De sportpraktijk als kritisch forum 127

4. Sport en ethiek 131

4.1. Inleiding 131

4.2. Waarden en normen in de sport 133

4.2.1. Traditionele sportethiek 133

4.2.2. Sportethiek en het dubbelkarakter van sport 139

4.3. Enkele specifieke thema's 140 4.3.1. Sport en fair play 140

4.3.2. Sport en gezondheid 148

4.3.3. Sport en doping 158

4.3.4. Sport en gender 174

4.3.5. Sport en milieu 183

4.3.6. Sport en geweld 193

Literatuur 205