Verval en ondergang van het Romeinse Rijk (1788) is nog altijd het standaardwerk over de geschiedenis van het Romeinse Rijk. Het heeft voor de moderne lezer nog niets aan genialiteit, eruditie en helderheid van stijl ingeboet. Gibbon behandelt meer dan veertien eeuwen klassieke geschiedenis: de verspreiding van het christendom, de volksverhuizingen van de Barbaren, de plunderingen van Rome, de kruistochten, de veroveringen door Djengis Khan en de opkomst van de islam. Beschreven worden de levens van onder anderen Attila de Hun, de profeet Mohammed, Karel de Grote en de Romeinse keizer. Of ze nou verstandig waren of dom, grootmoedig of wreed, ernstig of lichtzinnig, tot op heden spreken deze leiders tot de verbeelding.