Spinoza

Baruch (Benedictus) Spinoza (1632-1677) was een radicale denker die, ondanks dat hij niet geloofde in een alziende God, een leven leidde volgens sterke morele principes. Spinoza werd tijdens zijn leven door velen zowel christenen als Joden gezien als Satans discipel, maar wordt sinds zijn dood ongeveer als een seculiere heilige beschouwd.

Veel mensen hebben bovendien geprobeerd om Spinoza in te delen in een van hun kampen: rationalisme of metafysica, atheïsme of pantheïsme, liberalisme of despotisme, Joodsheid of antisemitisme. Dat hij de vrijheid van denken en meningsuiting als essentieel beschouwde voor een open en vrije samenleving is een van de weinige dingen waar iedereen het over eens is. In deze beknopte inleiding laat Ian Buruma zien hoe Spinoza gevormd is door de Sefardische gemeenschap in Amsterdam, destijds het centrum van de Republiek. Zoals alleen Buruma dat kan laat hij zien waarom verdediging van de universele vrijheid in onze eigen tijd net zo belangrijk is als in die van Spinoza.