Slavernij

Tijdens de koloniale slavernij zijn miljoenen mensen gereduceerd tot het bezit van een ander. Van slechts een deel van alle betrokkenen zijn hun levensverhalen te achterhalen. Het Rijksmuseum stelt in een tentoonstelling tien historische personen centraal, bekende en minder bekende. Met deze persoonlijke blik wil het museum de slavernij van gezichten voorzien en de universele, tijdloze relevantie van deze geschiedenis invoelbaar maken.

Hoe moeten we ons het harde leven voorstellen van een man in slavernij op een plantage in Brazilië in de zeventiende eeuw? Of het luxe leven van een Nederlandse slavenhandelaar in diezelfde tijd? Of dat van een vrouw die kans zag de plantage te ontvluchten? In deze rijk geïllustreerde publicatie worden de levens van tien personen beschreven die deel uitmaakten van de Nederlandse koloniale slavernijgeschiedenis en die centraal staan in de tentoonstelling Slavernij in het Rijksmuseum. We maken onder anderen kennis met de Afrikaanse João Mina die op een suikerplantage in Braziliëwerkte, met Jonas Witsen, eigenaar van een plantage in Suriname, Untung Surapati, die zich aan slavernij ontworstelde en in Indonesië een nationale held werd, en met de illustere One-Tété Lokhay, die een inspiratiebron was voor de mensen die het slavernijsysteem op Sint Maarten tot stilstand brachten. Door hun verhalen krijgt de geschiedenis reliëf en krijgen we beter zicht op het systeem van slavernij, de ervaring ervan, en hoe mensen toen dachten over vrijheid. In het slotessay wordt de balans opgemaakt: waar staan we anno 2020 in onze omgang met het koloniale slavernijverleden?

In februari 2021 presenteert het Rijksmuseum een tentoonstelling over slavernij. Niet als een zwarte bladzijde die je kunt omslaan, maar als een onlosmakelijk onderdeel van onze geschiedenis. De tentoonstelling concentreert zich op de Nederlandse betrokkenheid bij slavenhandel en slavernij. De Nederlandse koloniale periode staat centraal, van de 17de tot en met de 19de eeuw, zowel in de driehoek Nederland-Afrika-Amerika, als in de landen rondom de Indische Oceaan waar de voc actief was. Tevens worden de effecten van het systeem in die periode in Nederland zelf belicht. Het levert een brede geografische, maar tevens specifiek Nederlandse blik.