De Atjeh-generaal

Frits van Daalen (1863-1930) was militair pur sang, voorbestemd om in het KNIL een grote carrière te maken. Hij ontving meerdere Militaire Willems-Ordes en genoot de gunst van het hof. Zijn carrière nam een dramatische wending door een conflict met de toenmalige gouverneur-generaal Van Heutsz, dat escaleerde tot een nationale bestuurscrisis. Van Daalen schreef talloze brieven en nota’s, waarin hij zijn meningen en gevoelens over het koloniale bestuur snoeihard formuleerde. Hij schreef om zich te uiten, maar ook om te krijgen waar hij zijn leven lang naar zocht: erkenning van zijn beleid en bestuur.

Van Daalen is nu vooral bekend als gewelddadig militair; zijn expeditie door Atjeh in 1904 geldt als uiterst controversieel. Maar dat eenzijdige beeld behoeft uitbreiding en correctie.

Deze biografie plaatst Van Daalen in zijn tijd: als indo in een roomblank bestuur, gouverneur van Atjeh, commandant van het KNIL en ook als een beroemdheid in de militaire koloniale wereld. Via deze uitzonderlijke man kunnen we die wereld op een nieuwe manier zien en begrijpen, juist omdat wij nu een ander moreel kompas hebben.

Vilan van de Loo is gepromoveerd onderzoekster en publiceert vooral over vooroorlogs militair Nederlands-Indië. Bij Prometheus verschenen eerder Uit naam van de majesteit. Het leven van J.B. van Heutsz (1851-1924) (derde druk) en Een eervol bestaan. De geschiedenis van het KNIL, 1814-1950.

Over Uit naam van de majesteit:

‘Vilan van de Loo heeft het oordeel van tijdgenoten over J.B. van Heutsz voor zichzelf laten spreken.’

De Volkskrant ****

‘Waardevol en origineel inzicht in zijn manier van denken, zijn eergevoel, zijn militaire logica, zijn omgang met de publieke opinie en zijn manier van omgaan met kritiek.’

De Groene Amsterdammer