Wat leert de klinische praktijk ons over stervenskunst,
verlangen naar de dood, het zelfgekozen levenseinde en angst voor de dood? Wat
kan de psychologie bijdragen aan ondersteuning voor ouderen in hun allerlaatste
levensfase?
Ouderdom en de dood zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Als de dood komt is het leven voltooid. Maar een leven kan al ‘klaar’ lijken voor
de dood zich aandient. En andersom, kan de dood al aankloppen, terwijl iemand
er nog absoluut niet klaar voor is. De naderende dood bij ouderen kent vele
gezichten, die verschillende emoties, vragen en dilemma’s met zich meebrengen.
Angst, onzekerheid en bezorgdheid kunnen tot wanhoop leiden. Gevoelens van
eenzaamheid, van niet (meer) geliefd zijn of van anderen tot last zijn, kunnen
verlangen naar de dood aanwakkeren.
De naderende dood raakt niet alleen de oudere zelf, maar ook
de naasten en betrokken hulpverleners. Het vraagt veel professionaliteit om
ouderen en hun dierbaren in deze fase bij te staan.
Dit boek belicht het thema ‘klaar met leven’ vanuit een psychologisch perspectief. Het
sluit aan bij vraagstukken waar professionals mee worden geconfronteerd in de praktijk
en geeft handreikingen om ouderen bij te staan in hun verlangens, dilemma’s en
angsten ten aanzien van het levenseinde. Het is primair geschreven voor
psychologen, artsen, verpleegkundigen, geestelijk verzorgers en andere
professionals die met ouderen werkzaam zijn. Maar het kan ook een inspirerende bron
van informatie zijn voor ouderen zelf en andere geïnteresseerden.