Hulpverleners worden aan het bed van de palliatieve patiënt dagelijks geconfronteerd met zeer diverse vragen over pijn- en symptoomcontrole, over praktische informatie, over mogelijkheden naar ondersteuning thuis en in het ziekenhuis, ...Er is hierover al veel beschikbaar in boeken en tijdschriften, veel gezegd op congressen, maar er blijft een belangrijke nood bestaan aan onmiddellijk beschikbare informatie aan het bed van de patiënt, zowel voor de zogenaamde palliatieve deskundigen als voor de hulpverleners die niet palliatief zijn opgeleid of minder frequent met een palliatieve problematiek geconfronteerd worden. Dit blijkt onder meer uit de vele telefoons die het Palliatief Support Team UZ Leuven hierover krijgt, zowel van binnen als van buiten het ziekenhuis.Daarom besloten de auteurs het zakboekje, boordevol praktische informatie, opnieuw te actualiseren. De inhoud is gebaseerd op literatuuronderzoek en dagdagelijkse klinische palliatieve ervaring. Op deze wijze hopen de auteurs voor veel hulpverleners een praktisch zakboekje aan te reiken dat toelaat om aan het bed van de patiënt op enkele minuten advies mogelijk te maken voor de meest courante problemen.In deze herwerkte uitgave is meer aandacht besteed aan ethische beslissingen, zorgvuldige communicatie, procesbevordering en continuïteit van zorg. Er werd zoveel mogelijk getracht adviezen te formuleren die zowel in de thuiszorg als in het ziekenhuis toepasbaar zijn.Over de auteurs:Het PALLIATIEF SUPPORT TEAM UZ LEUVEN (Inge Bossuyt, Ellen Hageman, Mieke De Pril, Annick Van Laeren, Ellen Genbrugge, palliatief verpleegkundigen; Walter Rombouts en Arne Heylen, klinisch psychologen; dr. Karen Van Beek, onderzoeker en prof. dr. P. Clement, medisch oncoloog) staat onder leiding van prof. dr. Johan Menten. Hij is deeltijds hoofddocent aan de K.U.Leuven en kliniekhoofd radiotherapeut-oncoloog en coördinator palliatieve zorg UZ Leuven. Hij is voorzitter van de werkgroep Research Palliatieve Zorg van de Vlaamse Federatie Palliatieve Zorg.