Organiseren van bovenaf en van onderop

Hoe kijkt een socioloog tegen het verschijnsel organisatie aan? Waar organisatiekundigen, economen en ingenieurs een organisatie houden voor een samenwerkingsverband in. In dat organisatiewereldje probeert een topleiding, geassisteerd door een loyale elite, het geheel van bovenaf te organiseren met het oog op haar officiële en officieuze doelen. Daarnaast, of daartegenin, echter streven van onderop ‘gewone’ organisatiegenoten onder leiding van hun ‘inheemse’ elite(s) andere, eigen, doeleinden na. De partijen in kwestie hanteren jegens elkaar bepaalde tactieken die de organisatie doen functioneren dan wel veranderen. Verder komen aan de order: de drijfkrachten van het organisatiegebeuren, de kerntypen, interorganisationele relaties en verbanden en de maatschappelijke context in het kader waarvan zich dit alles afspeelt. Tenslotte passeren drie vragen de revue: wat is de opbrengst van deze typisch sociologische kijk- en denktrant? Kan een organisatie het ook stellen zonder organiseren van bovenaf, of zonder organiseren van onderop?

Zo niet, op welke wijze kunnen dan deze initiatieven van bovenaf en onderop aan elkaar gekoppeld worden?

Prof.dr.C.J. Lammers doceerde van 1961 tot 1993 sociologie van de organisatie aan de Rijksuniversiteit te Leiden en is o.a. auteur van Organisaties vergelijkenderwijs (Aula)