Ik heb meer lef gekregen. De durf om vooruit te gaan. Ik wilde eerst wel maar kon net de stap niet zetten. Nu wel. Ook dingen doen die moeten, maar die nare herinneringen oproepen, ik doe ze nu toch. Heb er de kracht voor nu. Ik heb geleerd mezelf aan te moedigen. Ik kan mezelf in het hier en nu houden, kromme gedachten bijsturen en me ontspannen. Weer beter onder de mensen zijn, het maakt me nog wel moe, maar ik doe het wel en geniet er zelfs van.Vroeger en verder is een cursusboek voor volwassenen die vroeger seksueel misbruik of lichamelijk geweld meemaakten. In hun dagelijks leven worden zij belemmerd door zich opdringende herinneringen, nachtmerries, problemen met (teveel of te weinig) woede, wisselende stemmingen, weinig zelfvertrouwen, en gevoelens van schuld, schaamte en zinloosheid.In Vroeger en verder krijg je uitgebreid uitleg over je klachten. Door die kennis begrijp je beter waardoor problemen worden uitgelokt en dat is de eerste stap bij het onder controle krijgen ervan. Herkenning en erkenning door anderen helpt je je minder te gaan schamen of schuldig te voelen en de klachten te accepteren. In de cursus krijg je tal van oefeningen aangereikt om concentratie, slapen, ontspanning, omgaan met heftige en nare gevoelens, zelfbeeld en zelfvertrouwen te verbeteren. Daardoor vermindert je vermijdingsgedrag en kan je je kracht beter benutten. De cursus helpt om niet meer werkzame patronen van voelen, denken en doen - ontstaan vanuit vroeger - te doorbreken om verder te kunnen. In het boek zit een link naar een website met oefeningen voor onder andere ontspanning. Deze oefeningen komen in de cursus aan bod, en kun je thuis oefenen.Ethy Dorrepaal, psychiater/psychotherapeut/GZ-psycholoog en Kathleen Thomaes, psychiater/psychotherapeut, hebben beide ruime ervaring met het geven en superviseren van deze cursus. Nel Draijer, klinisch psycholoog/psychotherapeut/psychoanalytica, heeft jarenlange ervaring in de behandeling van mensen met een geschiedenis van complex trauma.De auteurs doen wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van deze stabiliserende behandeling.