Op 13 mei 2019 is het vierhonderd jaar geleden dat Johan van Oldenbarnevelt op het schavot stierf. Tot aan zijn dood was hij landsadvocaat van de Staten van Holland, maar feitelijk was hij machtiger. Terwijl stadhouder Maurits van Oranje militaire successen aaneenreeg, dirigeerde Van Oldenbarnevelt de politiek. Na 1600 liepen de spanningen op.
Tijdens het Twaalfjarig Bestand (1609-1621) schoof Maurits zijn rivaal terzijde: Van Oldenbarnevelt werd gearresteerd en wegens hoogverraad ter dood veroordeeld. Zijn trouwe knecht Jan Francken schreef een indringend en ontroerend verslag van zijn laatste maanden. Ter gelegenheid van de vierhonderdste sterfdag van de staatsman brengt Athenaeum de meesterlijke hertaling van Thomas Rosenboom opnieuw uit.