Impliciete vooroordelen

Waarom iedereen denkt objectief en rechtvaardig te zijn, maar niemand dat werkelijk is.

Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat we impliciet bevooroordeeld zijn. Blijkbaar kunnen we iemand onrechtvaardig behandelen zonder dat we dat willen, en zelfs zonder dat we het doorhebben. Onbewust maken we onderscheid tussen personen op basis van hun geslacht, huidskleur, lichaamsgewicht, seksuele oriëntatie of leeftijd. Hoe is dat mogelijk? Hoe kan ons zelfbeeld zo afwijken van ons gedrag?

Onderzoekers beschouwen impliciete vooroordelen vaak als objecten die zich in onze onbewuste geest bevinden, en die nauwkeurig kunnen worden gemeten en onderzocht. Zo bekeken lijken impliciete vooroordelen een individueel probleem te zijn. Maar is het wel behulpzaam om je blik naar binnen te richten? Filosoof en psycholoog Lieke Asma pleit voor een radicaal ander perspectief. Alleen door onze aandacht te verplaatsen naar de wereld buiten ons kunnen we discriminatie leren herkennen en voorkomen.

Lieke Asma (1984) is filosoof en psycholoog. In 2018 promoveerde ze aan de Vrije Universiteit Amsterdam op een proefschrift over vrije wil en wetenschappelijk onderzoek. Ze werkt aan de Munich School of Philosophy, waar ze onderzoek doet naar impliciete vooroordelen, zelfontplooiing en handelen. Met haar debuut, Mijn intenties en ik. Filosofie van de vrije wil (2021), haalde ze de shortlist van de Socratesbeker en van de Hypatia-prijs.