Gelderland in het Koninkrijk der Nederlanden (van 1795 tot 2020)

Het vierde deel van het Verhaal van Gelderland begint met de tumultueuze jaren tussen 1795 en 1815. De Bataafse Revolutie maakte een einde aan de machtspositie van de adel. Daarna werden onder Bataafs-Frans bewind de buiten- en binnengrenzen van Gelderland enkele malen opnieuw getekend en kreeg het gebied nieuwe namen.

In 1815 werd Gelderland een provincie in het Koninkrijk der Nederlanden. Van een zelfstandige positie was nu geen sprake meer. Terwijl de centrale overheid haar gezag uitbreidde, werd de positie van de adel hersteld. De eerste decennia waren een tijd van toenemende armoede, vooral voor kleine boeren en ambachtslieden, maar na 1850 ontstonden voorzichtig een nieuwe dynamiek en een ontluikende welvaart. Toch bleef Gelderland de gehele negentiende eeuw vooral een landelijk en patriarchaal geleid gewest.

In de twintigste eeuw deed de moderne tijd zijn intrede in Gelderland: met grootschalige ontginningen, uitbreiding van het wegennet, groei van confessioneel onderwijs en de opkomst van nieuwe politieke bewegingen. Tegelijkertijd voelden de Gelderlanders de effecten van een langdurige economische depressie en twee wereldoorlogen. Vooral de Tweede Wereldoorlog trof de provincie hard. Daarna gingen de ontwikkelingen steeds meer parallel lopen met die in Nederland en Europa. Een eigen karakter behield Gelderland vooral op terreinen als landbouw, landschap en toerisme.

Gelderland in het Koninkrijk der Nederlanden is zeer rijk geïllustreerd met circa 430 afbeeldingen, waaronder ruim 60 speciaal gemaakte kaarten, grafieken en tekeningen.