Naar een nieuw kabinet van sociale rechtvaardigheid

Een urgent programma voor een nieuw kabinet. Wat moeten we beslist doen om Nederland klaar te maken voor de toekomst?

De kabinetten van de jaren 2020 wacht een grote opgave. De scheidslijnen worden steeds scherper: tussen hoogopgeleiden en laagopgeleiden, jong en oud, rijk en arm. Een giftige mix, in een tijd waarin grote veranderingen plaatsvinden door automatisering, algoritmes en big data. De gevolgen van de COVID-19-pandemie laten zich nog jaren voelen en klimaatverandering en energietransitie hebben grote invloed op onze manier van leven. Als we niet ingrijpen, nemen de ongelijke kansen verder toe. En dat gaat ten koste van de vrijheid van mensen.

Het is niet voor het eerst dat Nederland worstelt met de gevolgen van een nieuwe tijd. In 1897 trad het ‘kabinet der sociale rechtvaardigheid’ van Nicolaas Pierson aan, na decennia van schrijnende ongelijkheid door industrialisering en verstedelijking. Met een ‘programma van urgentie’ maakte dat kabinet in vier jaar tijd goed wat vele jaren was blijven liggen. Hervorming na hervorming, wet na wet. Het bracht Nederland onder meer een Woningwet, een Leerplichtwet, een Ongevallenwet en een Gezondheidswet. Het resultaat: een Nederland waarin meer mensen in vrijheid konden leven.

Coen Brummer en Afke Groen zijn respectievelijk directeur en wetenschappelijk medewerker van de Mr. Hans van Mierlo Stichting, het wetenschappelijk bureau van D66.