De hamsteraar

Tijdens pandemieën, stormen en andere crises kunnen de supermarktschappen plots leeg zijn: er wordt gehamsterd. Moeten we het hamsteren veroordelen of kunnen de paniekaankopen van de hamsteraar ons iets leren over het zogeheten logistiek kapitalisme?

In het logistiek kapitalisme worden levensmiddelen volgens het just in time-principe op het laatste moment geproduceerd en gedistribueerd. Dat zou ‘efficiënt’ zijn, maar het is vooral een manier om schaarste te laten heersen en de 1% zich te laten verrijken. En het is levensgevaarlijk. Tijdens de COVID-19 crisis, toen tekorten aan bedden, medicijnen en gezichtsmaskers ontstonden, bleek: aan efficiëntie gaan we dood.

In De hamsteraar beschrijft Willem Schinkel hoe ook het banale hamsteren van toiletpapier een aanzet kan bieden tot een andere manier van leven. Via de geschiedenis van het hamsteren en de ideologische valkuilen van de burgerlijke veroordeling van hamsteraars, laat hij zien hoe de hamsteraar zand in de raderen van het logistiek kapitalisme strooit. En hoe een just in time-logistiek een op schaarste gebaseerde economie kunstmatig in stand houdt.

De hamsteraar is niet alleen een onderzoek naar de mogelijkheidsvoorwaarden van het logistiek kapitalisme; het levert ook materiaal voor de te komen destructie daarvan.

Willem Schinkel (1976) is socioloog en werkt aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Van zijn hand verschenen Denken in een tijd van sociale hypochondrie en De nieuwe democratie.

Bij Boom verschenen van zijn hand Over nut en nadeel van de sociologie voor het leven (2014) en Theorie van de kraal (2019, geschreven met Rogier van Reekum).