Billijkheidsuitzonderingen

Wanneer kan de rechter besluiten af te wijken van de wettelijke voorschriften? Soms is een individuele situatie immers zo uniek, dat de toepassing van het geldende recht onbillijk zou zijn. De rechter kan in die gevallen een billijkheidsuitzondering maken. Dit proefschrift buigt zich over het buiten toepassing laten van de wet in bijzondere gevallen. Stel: een Libanonveteraan met een posttraumatische stressstoornis krijgt # 25.000 aan ereschuld van de overheid. De gemeente trekt daarop zijn bijstandsuitkering in. Immers, dat volgt uit de wet; hij heeft nu eigen vermogen. De consequentie ervan is dat de ereschuld net zo goed niet had kunnen zijn toegewezen. Hoe billijk is dit? Had de rechter hierop een uitzondering mogen # of zelfs moeten # maken? Het proefschrift Billijkheidsuitzonderingen duikt in kwesties zoals deze. Situaties waarbij de algemene wettelijke voorschriften geen recht doen aan het individuele geval. De lezer krijgt inzicht in hoe billijkheidsuitzonderingen momenteel tot uiting komen in het Nederlandse recht. Ook bepleit de auteur dat er nu nog te weinig gebruik wordt gemaakt van deze mogelijkheid. Waar rechters soms creatieve interpretaties van de wet hanteren om tot een # in hun ogen # passende uitspraak te komen, zou een billijkheidsuitzondering een passender instrument zijn. De uitgave verkent hoe billijkheidsuitzonderingen worden gemaakt in het civiele recht, het strafrecht en het bestuursrecht. Vaak gebeurt dit onder verschillende noemers, waardoor het ontbreekt aan een algemeen leerstuk in literatuur en jurisprudentie. Dat leidt ertoe dat rechters geregeld billijkheidsuitzonderingen voor specifieke gevallen over het hoofd zien. Deze titel brengt daarom uiteenlopende leerstukken samen onder één noemer. De verhelderende praktijkvoorbeelden leggen verschillende terugkerende factoren bloot die een rol spelen bij billijkheidsbeslissingen. Door de complete blik op billijkheidskwesties over verschillende rechtsgebieden, leent de uitgave zich uitstekend voor theorie en praktijk. Kennis over de grenzen van de billijkheid is essentieel voor rechters, advocaten en personen die werkzaam zijn bij bestuursorganen.