Kan iedereen uitgroeien tot oorlogsmisdadiger, als de omstandigheden daarom vragen?
‘Hoeveel ik van Fokko’tje houd, kan ik niet schrijven en niet met woorden zeggen, Erika. Maar als ik bij jullie ben, dan zul je dat wel merken: dat geldt ook voor jou, Vrouwke.’ Uit een brief van Willem aan Erika
Willem van der Neut mishandelde als bewaker in Kamp Amersfoort vele gevangenen en maakte deel uit van het executiepeloton. Wat was hij voor een man? Was hij een ‘beestmens’, zoals de naoorlogse kranten hem noemden? Een psychopaat, die in het kamp driften botvierde die hij eerder onderdrukte? Of was hij een doodgewone man die door de bijzondere omstandigheden in een monster veranderde?
Van der Neut werd na de oorlog gearresteerd en tot de doodstraf veroordeeld. Vanuit gevangenschap schreef hij honderden brieven aan zijn geliefde Erika en hun zoontje Fokko. Maar hoe oprecht waren die brieven? En waarom stopte het contact met Erika en Fokko nadat hij uit de gevangenis wist te ontsnappen en onderdook in West-Duitsland? In een poging tot antwoorden te komen reconstrueert journalist Rik Kuiper dit verhaal. In de hoop dat deze geschiedenis ons meer leert over de duistere kanten van de mensheid, waar we vandaag de dag nog altijd mee te maken hebben.
Rik Kuiper is verslaggever bij de Volkskrant. Het liefst schrijft hij waargebeurde verhalen die spannend blijven tot het einde, zoals zijn verslag over een tragische expeditie op de Mount Everest of over een Friese Siamese tweeling die in de jaren 50 wereldnieuws werd. Hij schrijft ook kortere verhalen, zoals de wekelijkse serie Die ene leerling. Rik werd twee keer genomineerd voor De Tegel en is driemaal door de Stichting Verhalende Journalistiek uitgeroepen tot ‘Meesterverteller’.