Op 1 januari 2020 schreef Sheila Sitalsing in een vooruitblik op

het nieuwe jaar ‘dat het misschien beter is om je druk te maken

over nu dan over straks, omdat het straks toch allemaal anders

zal lopen’. Dat laatste klopte: het liep allemaal anders. Corona

veroorzaakte een ware aardverschuiving. De symbolen van wat

‘onze manier van leven’ was gaan heten, waren in één klap niet

heilig meer: handen schudden, een terrasje pakken, je onderdompelen

in de pret- en festivaleconomie, reizen...

Niemand is waterdicht is de bewogen biografie van een verzetsman, een Vijftiger en een

levenslange reiziger. Net als voor zijn vrienden Remco Campert en Lucebert was de

Tweede Wereldoorlog beslissend in het schrijversbestaan van Bert Schierbeek, zoals

blijkt uit zijn openhartige oorlogsdagboeken. Na de bevrijding tekende hij met het genredoorbrekende

Het boek Ik protest aan tegen de naoorlogse artistieke behoudzucht en

het politiek conservatisme.

Schierbeek werd niet alleen woordvoeder van de...

Achtendertig was Jeanne Bieruma Oosting toen ze zichzelf in 1936 op een Parijse expositie

zelfbewust presenteerde als schilderes. Haar Zelfportret in werkkiel drukt triomf

uit. Ze had dan ook een lange strijd moeten leveren voor ze zich op deze manier durfde

uit te beelden. Volgens de conservatieve opvattingen van haar puissant rijke Friese

familie hadden meisjes maar één doel in het leven: trouwen en kinderen krijgen.

Werken was taboe.

Die strijd was niet voorbij toen Oosting zich eenmaal ...

Ken Loach is een van de meest geroemde Britse filmregisseurs van de afgelopen vijftig jaar. Zijn hele carrière wordt gekenmerkt door een fel realistische kijk op maatschappelijke kwesties als armoede, klassenverschillen en de rechten van arbeiders.

De jonge Franse schrijver Édouard Louis heeft veel overeenkomsten met Ken Loach, toch verschillen ze sterk van elkaar. Inmiddels is Louis gevierd en succesvol, maar hij werd geboren in de achtergestelde wereld die Loach veelvuldig probeert te por...

In oude tijden was vuur een bron van vrees en fascinatie. Er

werden talloze mythen en verhalen verteld en geschreven waarin

het vuur was toebedeeld aan God of de goden. Zo bleek vuur

een krachtig instrument. Toen de moderne mens, geholpen

door wetenschap en techniek, het vuur eenmaal had getemd,

leken alle problemen verholpen: de controle over vuur en verbranding

zorgde voor vrijheid en vooruitgang. Waar hadden we

ons nog zorgen om te maken? Die achteloosheid krijgen we nu

als een boemerang i...

Lea Ypi groeit op in Albanië, een van de meest geïsoleerde landen

ter wereld, waar communistische idealen de plaats van religie

innemen. Deze laatste stalinistische uithoek van Europa wordt

geteisterd door schaarste en politieke executies, maar voor Lea

is het haar thuis. Een plek waar mensen gelijk zijn en buren

elkaar helpen – een plek van saamhorigheid en hoop.

Een jaar na het neerhalen van de Berlijnse Muur komt het socialisme

in Albanië in een vrije val terecht. Verkiezingen, kledin...

‘Rouw is een wreed soort leerproces. Je leert hoe rauw rouw kan zijn, doortrokken van woede. Hoe oppervlakkig condoleances kunnen klinken. Je leert hoezeer het bij rouw om woorden gaat, het gebrek aan woorden en het zoeken naar woorden.’

Op 10 juni 2020 overlijdt onverwacht emeritus professor James Nwoye Adichie in Nigeria. In Gedachten over rouw herdenkt Chimamanda Ngozi Adichie haar geliefde vader. Ze is een zelfverklaard vaderskind, en haar herinneringen vormen een eerbetoon aan een le...

Het is een veelkoppig monster, de ongelijkheid tussen mannen

en vrouwen. Op de werkvloer, en ver daarbuiten, zijn mannen

de norm. Nog altijd is het zo dat vrouwen veel minder werken

dan mannen – en voor datzelfde werk krijgen zij doorgaans

minder betaald. Daarnaast doen vrouwen steevast het grootste

deel van het huishouden. En ook de zorg voor de kinderen

komt vooral op het conto van vrouwen. Hoe komt het toch dat

deze patronen zo hardnekkig zijn en zich zo moeilijk laten uitroeien?

En wat ...

Tijdens de lange coronaperiode deed de Italiaanse schrijver Paolo Giordano wat schrijvers nu eenmaal doen: hij observeerde de situatie en probeerde een wereld te begrijpen die ineens vreemd en bedreigend was. Maar hij reageerde ook als academicus: hij probeerde de oorzaken en gevolgen te duiden, te luisteren naar de deskundigen en zijn eigen gedachten te ordenen. Zo vormde zich een uniek coronadagboek over een jaar van grote verandering en een reflectie op een unieke, onvergelijkbare periode ...

Hans van Mierlo – de onzekere jongen uit een Brabantse patriciërsfamilie

– kwam laat tot bloei. Pas toen hij na een moeizame

rechtenstudie in het katholieke Nijmegen op 29-jarige leeftijd

in Amsterdam ging wonen, vond hij, meevarend op de golf van

veranderingen in de jaren zestig, zijn plek: eerst als journalist

en vanaf 1966 als partijleider van D66.

Van Mierlo stond aan de wieg van twee van de bijzonderste regeringen

van de twintigste eeuw: het progressieve kabinet-Den

Uyl (1973-1977) ...