Het is algemeen bekend dat Adolf Hitler zelfmoord pleegde op 30 april 1945 in zijn ondergrondse bunker in het belegerde Berlijn. Over zijn overlijden en de omstandigheden waarin dat gebeurde heerste aanvankelijk onduidelijkheid. Het zou bovendien lang een mysterie blijven wat er precies met zijn lichaam was gebeurd, omdat de Sovjet-Unie, wier strijdkrachten Berlijn hadden veroverd, daarover het stilzwijgen bewaarde.

Dat alles gaf al snel aanleiding tot geruchten dat Hitler de Tweede Wereldoor...

Karel Poma (1920-2014) was een veelzijdig man. Uitgesproken liberaal en overtuigd vrijzinnig, humanist, vrijmetselaar, maar ook wetenschapper, auteur, politicus en weerstander. In 1974 werd hij de eerste staatssecretaris met de portefeuille van Leefmilieu, in 1981 de eerste Vlaamse Gemeenschapsminister bevoegd voor Cultuur. Zowel voor als achter de schermen van de politiek liet Karel Poma een blijvende indruk na. In 2014, enkele maanden voor zijn overlijden, blikte hij terug op zijn rijkgevul...

In één van de bijdragen aan deze bundel wordt humanisme omschreven als ‘respect voor de mens’. Een hedendaagse invulling van die opgave is echter heel wat complexer dan deze schijnbaar voor de hand liggende omschrijving laat uitschijnen. Alle auteurs gingen in op de vraag na te denken over een mogelijke meervoudige invulling van het begrip humanisme. Thema’s als pluraliteit, diversiteit, alteriteit en intersubjectiviteit zijn dan ook nooit ver weg in de opgenomen bijdragen en krijgen ...

Het idee van een bolvormige aarde werd sinds Aristoteles algemeen aanvaard door westerse en Arabische geleerden. In het midden van de negentiende eeuw blies een Britse sjacheraar het idee van de platte aarde nieuw leven in. Ruim 170 jaar later zien we een heropflakkering van het infame idee, met de sociale media als overijverige vroedvrouwen en een uit de kluiten gewassen samenzweringstheorie als kwade tweelingbroer.

Wat moet de kritische, wetenschappelijk geïnspireerde skepticus hiermee? De...

De doelstelling van de vrijmetselarij bestaat er onder meer in te verenigen wat verdeeld is, maar tezelfdertijd koestert zij zelf een niet te miskennen verdeeldheid.

In het kleine Nederlandse taalgebied kent die verdeeldheid een complexe en asymmetrische verschijning: in het Noorden domineert een redelijk grote koepel passend in de Angelsaksische traditie met daarrond enkele kleinere organisaties, in het Zuiden mogen dan twee obediënties zich numeriek groot noemen, dominant zijn zij niet. De...

In 2017 is het 500 jaar geleden dat Maarten Luther het wereldbeeld hervormde. Wie was deze man en wat heeft hij ons vandaag nog te vertellen? Wat heeft de reformatie teweeggebracht?

We wandelen langs 500 jaar cultuurgeschiedenis, vertrekkend vanuit het leven van Luther. We zien hem als jonge gedreven Augustijnenmonnik die verzeild raakt in een culturele omwenteling, maar ook als oudere nostalgicus die zich laat verleiden tot antisemitisme. Met deze kritische levensschets op de achtergrond ku...

De vrijmetselarij is noch geheimzinnig noch ongewoon; ze opent een heilzaam pad dat zich verzet tegen de tentakels van de religieuze fanatismen. De vrijmetselaar beantwoordt een streven naar vooruitgang door zijn zoektocht naar een spiritualiteit, die bevrijd is van dogma's, en ook door actief te reageren op de uitdagingen van de 21ste eeuw. De vrijmetselaarsorde, een moderne inwijdingsmaatschappij, zet zich in voor een filosofische, filantropische en progressieve benadering.

Aangezien de vri...

Er blijkt vandaag in de omgang tussen mensen geen onderwerp te bestaan dat zo aantrekkelijk is als dat van 'de vreemdelingen'. Zowat iedereen moet er zijn mening over kwijt. En dat is niet alleen omdat migratie uitgegroeid is tot een van de belangrijkste politieke issues. Of omdat het de katalysator is van tegenstellingen en conflicten. Of omdat het de grenzen blootlegt van wie wel en wie niet tot de samenleving behoort.

In het tumult van de plotse toevloed van asielzoekers vergeten we dat de...

Kunst en pornografie lijken elkaar uit te sluiten: het ene maakt het mooiste en het beste in ons wakker, het andere onderwerpt ons aan hitsigheid en dierlijkheid. Het ene viert de schoonheid van de vrouw; het andere is een kwestie van geweld en onderwerping. Toch is de relatie tussen kunst en pornografie genuanceerder dan ze op het eerste zicht lijkt. In deze filosofische verkenning nemen filosofen Petra Van Brabandt en Hans Maes zowel kunst als pornografie onder de loep en ontdekken dat de d...

Vlaanderen is in de tweede helft van de twintigste eeuw sterk geseculariseerd. We willen als burger en individu onszelf kunnen zijn, zelf denken en zelf beslissen. We willen onze eigenheid gerespecteerd zien. Onze maatschappij wordt pluralistischer en complexer en lijkt hoe langer hoe minder op die van vroeger. Nieuwe ethische standpunten breken door en worden steeds meer aanvaard. Daaruit zijn ook nieuwe praktijken en structuren voortgevloeid.

In deze evolutie heeft het vrijzinnig humanisme ...