‘De keizer is dood, lange leve de keizer.’ Zo voelde het waarschijnlijk ook in 54, na de moord op de Romeinse keizer Claudius. De nieuwe keizer, Nero, leek een verademing. Zijn leraar, de filosoof Seneca, schreef nog wel een lovende grafrede over Claudius, waarmee Nero goede sier kon maken. Maar voor gebruik in kleine kring aan het hof schreef Seneca ook een bijtende satire op de gestorven vorst.

Daarin probeert de arme Claudius verwoed een plekje te krijgen tussen de goden. Tevergeefs. ...

Crisis lijkt hét toverwoord om het huidige tijdsgewricht mee te vangen. De ene pandemie is nog maar net voorbij of de volgende oorlog is al begonnen; de macht van autoritaire leiders neemt overal toe. De wereld lijkt instabieler dan ooit.Ook de Grieken en Romeinen zaten niet om een crisis verlegen. Van de Trojaanse oorlog tot de val van het Romeinse Rijk: de klassieke oudheid was bepaald geen statische periode. Ruzie tussen legerleiders – Homerus heeft het er al over. Trumpiaanse toestande...

In zijn elfde redevoering gaat Dio van Prusa, de grootste Griekse redenaar van zijn tijd (eerste eeuw n.Chr.), regelrecht in tegen alles wat Homerus ons over de Trojaanse oorlog vertelt. Als een aanklager gaat hij de grote dichter verbaal te lijf: de Trojaanse oorlog zoals we die kennen berust op Homerische leugens. De redenaar zal het publiek, met Homerus in de hand, wel eens duidelijk maken hoe het nu echt zit. Want waarom beschrijft Homerus de val van Troje niet? En waarom laat hij de scha...

Plato’s filosofie heeft alle eeuwen overleefd. Zijn grootste werk staat als een monument overeind. Maakt misdaad gelukkig? Is democratie de beste staatsvorm? Plato stelt: leven is een vak dat onderwezen kan worden. Politieke macht komt alleen toe aan wie dat onderwijs met succes hebben gevolgd.

Deze bundel bevat zeer uiteenlopende gedichten (opnieuw bewerkt) de afgelopen 50 jaar gemaakt.

Ze vinden grotendeels oorsprong in dagboekaantekeningen uit de periode 1974 – 2023. Het werk heeft veelal een vrije vorm en gaat over hoofdthema’s in het mensenbestaan zoals natuur, wonen, werken, relaties, seks, religie. De dichtbundel is in de kern een verkapte autobiografie, die laat zien dat een weg vinden in de wereld een zoektocht kan zijn. Schrijver is (baby)Boomer, behorend tot de protes...

Wie heeft er niet gehoord van de bomen die bij Ovidius in elkaar groei­en uit liefde? Wie kent niet het verhaal van Orpheus in de onderwereld? De oudheid is nog niet voorbij. De inzichten en de wijsheid die te vin­den zijn in klassieke teksten kunnen ons ook nu nog iets leren en tot steun zijn. En vaak zijn het schitterende verhalen, met personages die al vele eeuwen tot de verbeelding spreken. Daarnaast is in de oudheid de basis gelegd voor een groot deel van de westerse literatuur – en ...

Een mooie baan, veel geld verdienen, aandacht en bewondering krijgen… dingen waarvan veel mensen dromen. Maar volgens de Romeinse filosoof Seneca (eerste eeuw n.Chr.) moeten we daar juist vanaf. Het leven is te kort, zegt hij, om te verspillen aan bijzaken. Richt je liever op wat er werkelijk toe doet: op innerlijke kracht en kwaliteit, op zelfbeheersing, op het goede. Alleen zo kan een mens het ware geluk bereiken.

Seneca’s tijdloze raad staat verwoord in zijn geliefde Brieven aan Lucili...

Het Latijnse epos Punica (Carthaagse Geschiedenis) van dichter en politicus Silius Italicus (eerste eeuw n.Chr.) is het langste gedicht uit de Romeinse lite­ratuur. Het is ten onrechte relatief onbekend. Piet Schrijvers vertaalde een substantiële bloemlezing.

Het verhaal van de Tweede Punische Oorlog (218-202 v.Chr.) bevat iconische scènes als de val van Saguntum, Hannibal die met olifanten over de Alpen trekt, de vernietigende Slag bij Cannae, Hannibal voor de Poorten van Rome en de trouw...

Vertaald door Piet Gerbrandy

Ingeleid en toegelicht door Piet Gerbrandy en Guusje van der Meij

Orpheus, de archetypische zanger en dichter, heeft altijd tot de verbeelding gesproken. We kennen hem tegenwoordig vooral als de man die in de Onderwereld afdaalt om zijn geliefde Eurydike op te halen, maar van hem wordt ook verteld dat hij een van de Argonauten was, die in Georgië de gouden vacht van een mythische ram gingen stelen.

In de vijfde eeuw van onze jaartelling schreef een anonieme dicht...